23.12.08

Gëzuar të gjithëve

Gëzuar Krishtlindjet.

Së pari vetes. Jashtë modestisë. Brenda detyrimit që i kam për të qenë e butë me të këto ditë që me ndjejnë më shumë se i ndjej.

Gëzuar ty, që u mundove të më japësh paqe.
Edhe ty, që nuk u lodhe së më dëgjuari.
Edhe ty, që me aq padurim ndave buzëqeshjet me mua.

Gëzuar krishtlindjet për ty që më ke lexuar. Edhe për ty që më ke komentuar.

Gëzuar për të gjithë ju që keni klikuar mbi mendimet e mia të gërmëzuara.
Gëzuar edhe atyre që më shumë germa më shtynë të nxjerr.

Gëzuar miq, të dashur e të shtrenjtë.

Gëzuar ju që morët vendime për mua, edhe pse nuk jam shumë keq në marrjen e vendimeve vetë.

Gëzuar ti që kuptove fjalën time. Edhe ti që akoma nuk e ke kuptuar atë.

Gëzuar ti që je lodhur nga shkrimet e gjata. Edhe ti që një yll ke vënë për të balancuar inflacionin e pesave.

Gëzuar të gjithë ju që e keni marrë me ngadalë këtë sezon festash.
Gëzuar edhe ju që prisni shumë prej tij.

Gëzuar shtëpizës sime, familjes, motrës, edhe tjetrës. Nipërve të mi engjëj për këtë krishtlindje. Gëzuar të gjithëve atyre që mund t’ju them “gëzuar”.

Dhe janë shumë. Vërtet më shumë nga c’mendoja.
Gëzuar peshq, libërtha, kolegë, (konstruktivë e jo dhe aq).

Gëzuar kamarierë e banakierë që më keni dhënë kënaqësinë të shijoj mrekullueshëm traditën shqiptare (e jo shqiptare) në këtë vit të ngarkuar me festime.
Gëzuar kujtdo që ka sjellë qoftë edhe një lëvizje të vogël muskuli në fytyrën time, për ta mbajtur atë të qeshur edhe kur nuk doja.

Gëzuar të gjithëve në vendet, rrugët, qytetet, shtëpitë, familjet dhe njerëzit që kam takuar këtë vit.

Gëzuar, bekuar e ditë të mrekullueshme për ju të gjithë.

Gëzuar t_red, që më vodhe identitetin, por që më dhe kënaqësinë të të them gëzuar në vetën e dytë :D

Miq, jeta është e bukur nën petkun e festave, të dashurisë, mirënjohjes, respektit dhe buzëqeshjeve pa fund.

Gëzuar!

21.12.08

Festivali

Po iu hidhja një sy lajmeve nga Shqipëria. Pashë listën që do na nxjerrë sërish këngën përfaqësuese për në euro-skeçin e muzikes.

Buzëqeshja është falas!

Gezuar!

1. Group West Side Family - Jehonë (Echo) (Dr. Flori, Dr. Flori, Klodian Qafoku)
2. Soni Malaj - Zona zero (Zone zero) (Florian Mumajesi, Florian Mumajesi, Enis Presheva)
3. Juliana Pasha & Luiz Ejlli - Nje jetë (A life) (Shpetim Saraçi, Turian Hyskaj, Shpetim Saraçi)
4. Kujtim Prodani - Nostalgji (Kujtim Prodani, Kujtim Prodani, Agim Doci, Ilirjan Mihali)
5. Emi Bogdo - Kur buzet henen e kafshojn (When the lips bite the moon) (Emi Bogdo, Klodian Qafoku, Leonard Bombaj, Klodian Qafoku)
6. Erga Halilaj- Dikush mungon (Someone's missing) (Kristi Popa, Florion Zyko, Kristi Popa)
7. Marjeta Billo - Era e tokës (Scent of the earth) (Adrian Hila, Pandi Laço, Adrian Hila)
8. Adelina Thaci- Oret e fundit (The final hours) (Alfred Kacinari)
9. Rovena Dilo & Gent Bushpepa - S'jam balade(Armend Rexhepagiqi, Aida Baraku)
10. Dorina Garuci - Dite 1 jetë (Life one day) (Dorian Nini, Pandi Laço, Dorian Nini)
11. Endri & Stefi Prifti - Ti bere faj (You made the fault) (Josif Minga, Skender Rusi, Adrian Hila)
12. Kejsi Tola - Më mërr në ëndërr (Take me in your dreams) (Edmond Zhulali, Agim Doçi, Edmond Zhulali)
13. Era Rusi - Shpirt i humbur (Lost soul) (Arsen Nasi & Bledar Skenderi, Irma Libohova, Arsen Nasi)
14. Julian Lekocaj - Nuk Je Ti (You aren't) (Julian Lekocaj, Julian Lekocaj, Alfred Kacinari)
15. Shpat Kasapi - Aromë mediterane (Mediterranean aroma) (Gent Myftarai, Pandi Laço, Gent Myftarai)
16. Evis Mula - Unë jam dashuria (I am love) (Luan Zhegu, Agim Doçi, Saimir Çili)
17. Group Burn - Jam I Pari I Jettes Sime (I'm the first of my life) (Stivart Cela & Renis Gjoka, Big Basta, Gent Myftarai "Burn")
18. Vedat Ademi - Po me prite - (You waited for me) (Kledi Bahiti, Alban Male, Roland Shira)
19. Agim Poshka - Fajtor për ngrohjen globale (Guilty of global warming) (Agim Poshka, Olsen Maze, Agim Poshka)
20. Besa Kokedhima - Ajer (Air) (Besa Kokdhima, Alban Male, Olti Curri, Alban Male)

18.12.08

2008 në skanim

Nuk do flas për Obamën, për Spanjën në Euro 2008 apo për lojërat olimpike të Pekinit.

Përmbledhja është më e brendshme.

Kosova shpalli pavarësinë, i dëbuan UNMIK e i sollën Eulexin. Shqipëria ka marrë ftesën për në NATO, por akoma nuk ka gjetur asnjë fajtor për shpërthimin e Gërdecit. Në depon e atjeshme të çmontimit të armëve vdiqën 27 persona, kurse onkologjiku ka shënuar 300 të vdekur nga kanceri.
Organizata botërore e Shëndetësisë thotë se një përqindje e lartë kësaj sëmundje shkaktohet nga ekspozimi i të sëmurit ndaj pesticideve, helmërave dhe ndotjes së ajrit. As për këtë nuk ka akoma fajtorë. Jo vetëm kaq, por askush akoma nuk e kupton se në c’mjedis po jetojmë në 2008-ën në Shqipëri.

Jo vetëm shëndetësisht, por edhe politikisht.

Një serbo-boshnjak solli vërdallë prokurorinë, qeverinë, presidencën, median, popullsinë e ç’gjeti përpara në Tiranë.

Më tej, e veja e ish- diktatorit bëri lëmsh analistë, politikanë, inatcorë e veteranë me një dalje teka-plotë në ekran. Me të gjithë këta u mor media; kurse me vendimet që fshihen pas firmosje së kontrateve me italianët për parqet e qymyret, jo!

Ministri i mjedisit na tha se ne jetojmë në një nga zonat me ajër më të pastër në Europë. Kurse sipas bashkisë në Tiranë kemi 4.5 m2 gjelbërim për person.

Përsa i përket financave, buxheti solli risi në kalimin e copës më të madhe në një rrugë që doli shumë e babëzitur, e në vend të fundit u la arsimi, që ka marrë të poshtën pa asnjë frenë.

Sipas kryeministrit, “paratë dhe bankat tona janë shumë të sigurta”, pavarësisht krizës financiare që ka pllakosur në botë. Pas ndeshjes me Milanin në Tetor, ai na siguroi se fitorja e Tiranës ishte e para fitore në vazhdën e madhe që pritet ta përcjellë maxhorancën deri në përfundim të zgjedhjeve të vitit 2009.

Të tjera zhvillime që ngelen për t’u shënuar gjatë 2008-ës:
Presidenti ktheu mbrapsht kodin e konsensusit më të madh parlamentar; Edi Rama u bë dy herë mik me Sali Berishën e po planifikon të bëhet edhe me Ilir Metën; Presidenti Topi guxoi të tregojë respekt për institucionin dhe përgjegjësinë që ka; Berluskoni erdhi në Shqipëri, hodhi ca firma për ca gjoja investime që do ikin andej nga do vijnë.

Karaburuni, Llogorja, Fieri, Durrësi e gjithë Shqipëria u vu në ankand për një euro, që s’dalin as për të blerë të drejtën për të pasur një numër fiks e jo 0900 në përfaqësitë italiane në Shqipëri.

Ministrin e jashtëm e veshën e e zhveshën me akuza.

Topalli ka dhënë shfaqje në parlament e në Kuvajt.

Në organizmat sportive kemi parë mungese totale sportiviteti e fisnikërie. Kadarenë, nënë Terezën e madje edhe Skënderbeun na i c’mititizuan që nga themeli. Krimi brenda familjes ka zënë vendin e parë në krime e në transmetime mediatike, duke e përhapur kështu edhe më shumë fenomenin e keq.

Në ekran kemi përditë e çdo orë reklama ku na tregojnë metrat e rrugëve të shtruara, veprave në ngritje e ndryshimeve që vetëm ne nuk i shohim. Kodi elektoral akoma nuk e ka kaluar klasën.

Politika dhe ekonomia
Raportet zyrtare këtë vit folën për zhvillim të dukshëm ekonomik; tërheqje të investitorëve të huaj; rritje të GDP-së me të paktën 6% (që është një ndër më të lartët në Europën Lindore). Ca thonë 9.9 %, po po zëmë se nuk e kemi dëgjuar.

Në këtë vit pararendës zgjedhor publiku po mbingopet me informacion të pakontrolluar. Por, qeveria e sotme mund të ngrejë me të drejtë pretendime për disa arritje që jo vetëm janë të matshme, por edhe të prekshme. Për shembull, nga një vend me të ardhura të ulëta, tashmë Banka Botërore na klasifikon tek vendet me të ardhura mesatare. I njëjti institucion u tregua zemërgjerë kur në fillim të Shtatorit e renditi Shqipërinë në 10 vendet e para që krijojnë lehtësira për legjislacionin dhe funksionimin e biznesit.

Sipas informacioneve të qeverisë dhe raportit të BE-së për progresin, Shqipëria në një farë mase e ka luftuar korrupsionin, ka ulur taksat, ka “zvogëluar” administratën qeverisëse, dhe ashtu siç pohon edhe Banka Botërore, janë miratuar një sërë ligjesh dhe aktesh që favorizojnë biznesin.

Për fatin e kësaj qeverie, rastisi në periudhën e saj që Shqipëria të marrë ftesën për në NATO (pavarësisht i kujt është interesi apo merita) dhe pozitarëve të sotëm ju pëlqen të thonë se vitin tjetër Shqipëria do të aplikojë edhe për anëtarësim të plotë në BE.

Nga ana tjetër, ekonomia po ecën me hapa sa të mëdhenj, aq edhe të padukshëm për syrin e lirë. Për 125 milionë euro, naftë-nxjerrësi Armo u shndërrua në AMRA-n amerikano-zvicerane. Albtelekomi po ashtu ndërroi kombësi dhe KESH-i është në fushën e pingpongut.

Ndërtimi ka shpërthyer në të gjithë krahët duke ngelur pika kyçe e zhvillimit të sotëm ekonomik.

Një tjetër investim kolosal që ka zënë jo pak vend në zhvillimet politike dhe ekonomike vitin e fundit janë 600 milionë eurot dhe më pak se 200 kilometrat rrugë që do ta lidhin Shqipërinë me Kosovën.
Po sipas qeverisë, investitorët e huaj po tregojnë edhe interesa të tjera.

Italianët e Enel-it shtinë në dorë Karaburunin. Austriakët e EVN-së akoma kanë ndër mend të ndërtojnë hidrocentrale. Pas grekëve, shqiptarët e spanjollët janë në garë për të ndërtuar fabrika çimentoje.

Interes tjetër i shfaqur rishtas këtë vit është ai britanik për të bërë porte e ai cek për të marrë me koncesion hekurudhat.

2008 solli deficit tregtar të lartë, prurjet e emigrantëve pësuan rënie, prodhimi vendas është i papërfillshëm, ndërtimi është pa baza... pra rritja ekonomike mund të jetë fiktive?! Shumë shifra e të dhëna nuk janë fort të besueshme, prandaj entuziazmi i qeverisë ndesh reflektimin e kësaj mungese të besueshmërisë kur mundohet të shesë si arritje çdo deklaratë mini-pozitive që vjen për Shqipërinë.

Për shkak të mungesës së transparencës në shumë sipërmarrje ekonomike e politike, 2008-a i ngjan më shumë një enigme, sesa një pakoje plot dhurata e arritje, siç shohim të na mbushin mendjen reklamat nëpër televizione.

2008- është më shumë viti i sekreteve të hapura sesa ai i arritjeve të mbyllura, të përfunduara e të mirë-koordinuara.

Ja Gezuar!

14.12.08

Pushteti i manipulimit

Presidenti ktheu mbrapsht kodin e konsensusit më të madh parlamentar; Ilir Meta ka ftuar për bisedime Edi Ramën; Edi Rama flet për ftesat e Metës, Berishës e kujtdo që mund t’i sigurojë pushtet zgjedhjet e ardhshme; Topi iku në Itali e Berluskoni erdhi në Shqipëri, hodhi shtatë, dhjetë apo shtatëdhjetë firma për ca gjoja investime që do ikin andej nga do vijnë; Karaburuni, Llogorja, Fieri, Durrësi e gjithë Shqipëri u vunë në ankand për një euro, që s’dolën as për të blerë viza në konsullatat dhe ambasadat italiane të numrave me 0900; Eulexi erdhi në Kosovë; Basha nuk ka vajtur akoma në prokurori; Topalli s’është dakord as publikisht me Topin për asgjë; në zgjedhjet e Komitetit Olimpik Shqiptar pati grusht të klasit të parë; Skënderbeu po ç’mitizohet që nga rrënjët; 8 Dhjetori solli Bajram e festa rinie bashkë; në revoltat e Greqisë për herë të parë nuk është i përfshirë ndonjë shqiptar; po dy të tillë u vranë në Shkodër “për motive të dobëta”; kryeministri del në ekran të paktën një herë në orë; kandidati për kryeministër nuk del aq shpesh, se akoma nuk e nxë ekrani; kandidati tjetër për kryeministër po shqyrton sondazhet që sapo kanë filluar për të treguar fituesit e mundshëm në zgjedhjet e ardhshme, dhe vëren se partisë së tij do t’i duhet dyfishi i votave për të fituar një deputet, në krahasim me partitë e tjera më të vockla, por aleate me më të mëdhatë.

Shumë i ngarkuar Dhjetori. Dhe akoma nuk ka shkuar në gjysmë të rrugës.

Ndër të gjitha tërheq vëmendjen loja me reklamat hipnotizuese për Shqipërinë që po ndryshon apo për Tiranën e gjelbër. Duket sikur konsensusi politik është më i gjerë sesa ai që duket për miratimin e Kodit Zgjedhor. Me kaq shumë informacion për një jetë të begatë, të lumtur, të ndriçuar, të paqtë, të sigurtë, të qetë e të gjelbër, nuk e kishim dëgjuar që nga koha kur besonim pa asnjë fije të vetme dyshimi se “Shqipëria ishte vendi më i lumtur në botë”. Manipulimi me publikun është shfaqur i njëjtë javët e fundit. Fjalët dhe shifrat e fryra depërtojnë në ekranin e çdo shtëpie duke indoktrinuar teza e iluzione abuzuese, që e fusin individin e familjen shqiptare edhe më thellë në terrin e dezinformimit.

Manipulimi dhe mungesa e transparencës janë dy nga çështjet më shqetësuese që kanë mbërthyer keq sot ekzistencën dhe natyrën e të mbijetuarit në politikën shqiptare.
Manipulimi nuk është asgjë tjetër veçse fryrja artificiale e së vërtetës; kurse mungesa e transparencës është e kundërta e saj, pra minimizimi deri në fshehje të ndërgjegjshme i të njëjtës të vërtetë.

A iu ka rënë rruga nga Shqipëria manipulimit dhe mungesës së transparencës këtë dhjetor? Duket se po, përderisa në njëri kah kemi reklama që rreken të na mbushin mendjen se Shqipëria po ndryshon aq sa as nuk jemi në gjendje ta njohim as vetë; e nga kahu tjetër, asnjë detaj nuk jepet për miliardat që u tha se do vijnë nga Agrigento (një ndër qytetet me potencial investues më të vogël në Sicili).

Sa Shqipëri ka sot? Se duket sikur udhëheqja e saj jeton në një Shqipëri ndryshe nga ajo e ftohta, pa drita, e papuna, e nëpërkëmbura mjedisisht, e abuzuara politikisht, e përbuzura europianisht.
Shqipëria në NATO, e Shqipëria pa ushtri. Shqipëria me mullinj ere e me Don Kishotë sicilianë. Shqipëria me kryeqytet të gjelbër e me beton bojë-bari. Me festë studentësh Dhjetori e kode të çuditshëm jo vetëm zgjedhorë. Shqipëri Bajramesh e Krishtlindjesh, këtë vit të dyja në Dhjetor.

Po ecën më mirë nga ç’mund ta kenë parashikuar orkestruesit e saj krijimi i imazhit të turbullt për Shqipërinë. Sa më gjatë të jetosh në të, aq më pak e kupton. E aq më shumë të lind dëshira të jesh në gjendje t’i bashkohesh shakave të kryeministrit për mos-pranimin e Edi Ramës në PD-në që ai krijoi akoma pa dalë nga PPSH-ja; të kesh guximin e ministrit për të mos i kushtuar vëmendje prokurorisë; të kesh bindjen e të majtëve se urtësia opozitare është virtyt e gatishmërinë e së djathtës për t’i besuar edhe vetë përrallat e saj.

Sa më shumë afron fundi i vitit kalendarik në këtë Dhjetor të mbushur me festa, aq më shumë të lindin edhe dyshimet për parajsën e vendit ku kriza financiare nuk ka trokitur, por bankave të huaja u bëhet thirrje të mos i refuzojnë kreditë; ku kompromiset tashmë janë masterizuar e masterat bëhen të gjitha me kompromis; ku rrugët kafshojnë sa një luan në buxhet e ku arsimi është kthyer në brejtës të papërfillshëm të tij; ku ka emisione, analiza e opinione në çdo ditë të javës e ku ke shansin më të mirë të manipulohesh pa e kuptuar aspak sa shumë dhe si.

Ka akoma edhe të tjera ditë Dhjetori. Kur të fillojë përmbledhja e arritjeve dhe listimi i sukseseve, do të jemi patjetër aq të bindur, sa mungesa e transparencës do na duket një andrallë e dalë mode. Njëlloj si dëshira për të mos e pasur vërdallë në këtë Dhjetor të mbingarkuar me manipulim.

12.12.08

Natyrë(shëm)

Në rrugën e vetme me pemë në Tiranë, era e fortë po merrte me vete gjethet e rëna të dimrit vjeshtak. Po i rrëmbente, ngrinte pezull, bënte grumbull, tërhiqte lart me uturimë, kthente poshtë në gjysmërreth të shpejtë. Po i ngrinte peshë, vërtiste rreth vetes e kthente sërish nën pemë.

C’kishte më përfshirëse se kjo marrëdhënie intensive e gjetheve me erën?

Makina frenoi gozhdë. Një femër kalonte në kahun tjetër me telefon në vesh.
Koka m’u var pak përpara.
Në grykë me ngeci shijimi i të vetmit moment të gjallë e ngjastësor.


Vorbulla e gjetheve u përplas pas xhamit të makinës.
Shijimi im u var kapërcimeve pa asnjë shtysë.


Nuk i pashë më gjethet. Rruga me pemë ngeli pas!

11.12.08

New times

A computer was something on TV
From a science fiction show of note
A window was something you hated to clean
And ram was the cousin of a goat.

An application was for employment
A program was a TV show
A curser used profanity
A keyboard was a piano.

Memory was something that you lost with age
A CD was a bank account
And if you had a 3 inch floppy
You hoped nobody found out.

Compress was something you did to the garbage
Not something you did to a file.
And if you unzipped anything in public
You'd be in jail for awhile.

Log on was adding wood to the fire
Hard drive was a long trip on the road
A mouse pad was where a mouse lived
And a back up happened to your commode.

Cut you did with a pocket knife.
Paste you did with glue
A web was a spider's home
And a virus was the flu.

I guess I'll stick to my pad and paper
And the memory in my head
I hear nobody's been killed in a computer crash
But when it happens, they'll wish they were dead.

Nuk e kam seriozisht, jo. Por me ngjiti sot kjo renditje qe gjeta diku ne net!

9.12.08

Kohë e vjedhur, konvertuar në pará pa kohë

Ora 7.30 e mëngjesit. Administrata publike paraqitet në kafene në 8.00 dhe në zyrë në 08.30, por unë po shpresoj t’i thyej hundët perceptimit tim të paudhë. Nxitoj sot, kështu që shërbimin që kërkoj do ta marr se s’bën brenda 08.30-ës. Më vonë duhet të çaj trafikun unik të Tiranës për të shkuar në zyrë. Shkurt, jam shpejt!

Pa zbritur mirë në tokë, një djalë 12-13 vjeç, më një kapuç në kokë, me majën e hundës flakë të kuqe e duart thellë në xhepa, qëndron mu përballë:

“Goce, është me lekë ky parkimi”

Kthej kokën andej nga thotë ai. Kam parkuar buzë një kanali gjithë baltë, në mes të autostradës, në të vetmin institucion shtetëror në këto anë, mes xhades dhe murit rrethues të ndërtesës. Përreth asnjë shtëpi. As vija e shenja parkimi jo.

“Me lekë? Më jep faturën?”

“E? S’kam faturë”.

“As unë s’kam kesh. Pranon cek?”

“Si the”?

“Pse s’ke vajtur në shkollë sot”?

“Po ja e kam lënë. Më ka lënë daja të rri këtu, më fitu ndonjë lek”.

“Kështu kë bërë plan t’i fitosh lekët, e? Po vitin tjetër, tjetrin, tjetrin? Lekë për parking fushash do marrësh?”

“..... po jo....ti po deshe, ta bëftë Zoti mbarë.....”

“Do ma bëjë se s’bën! Na lekët” – i zgjas stilolapsin e parë që më zë dora. Edhe ca letra të bardha. “Mbaji shënim sa njerëz do të paguajnë sot. Shkruaj edhe sa lekë do mbash ti e sa do të marrë daja. Sa do harxhosh e as do kursesh. Shkruaj në një faqe edhe se sa mendon ti e do të zgjasë kjo punë dhe cila është dita që ti do të mbaroje shkollën po të mos vije këtu”.

Më shihte i çuditur në nxitimin tim. Edhe po qeshte pak, por lekët që s’i dhashë iu dhimbsën.

Në kat të dytë të ndërtesës që nuk u hap asnjë sekondë para orës 8.00, një punonjës kontrollonte dokumentacionin.

“Ka radhë, ka radhë sot. Po me një kafe shtyhen të gjitha”

“Jo o zotëri. Kur s’i dhashë korosan atij që rri në të ftohtë përjashta, s’po të jap ty kafe këtu në të ngrohtë”.

Pres radhën. Dokumentacioni plotësohet me dorë. Fletët kalojnë nga njëra dorë në tjetrën, nga njëra tryezë në tjetrën. Të gjithë hedhin firma. Të gjithë me ngadalësinë që mundin. Asgjë nuk kompjuterizohet, edhe pse unë dhe gjithë të tjerët aty, do detyrohemi të vimë sërish këtu vitin tjetër. Dhe procedura e shkrimit me dorë do fillojë nga e para....

Bo sa nxitoj!

Pas shumë minutash lufte të heshtur mes qesëndisë dhe vrapit, më përcjellin me një buzëqeshje të mundur:

“Eja në orën katër për ta marrë dokumentin”.

Jashtë më pret cuni me letrat në dorë. Stilolapsi sec po e tërhiqte me sustën e tij. Por i ngriti sytë sa dëgjoi zhurmë makine:

“Bëji llogaritë mirë. Kur të vij pasdite, do krahasojmë fitimin,-i thashë”.

S’do më vijë çudi nëse ai do ketë futur në xhep më shumë se unë. Vetëm për sot!

4.12.08

Unë s’e di mire si jetoj, por dikush e di

Në 12 muajt intensivë që kërkoja një hyrje në Tiranë, makina, këmbët, autobuzët, sekserët, miqtë (të brendshëm e të jashtëm), lajmërimet (në print dhe online) më çuan në çdo cep të kryeqytetit tim të dashur.

Kudo ku shkoja ngecja në trafik; ose në rrugët një kalimëshe me nga dy makina në secilin krah; ose në baltën e ëmbël të Tiranës; ose në pellgjet me ujë; ose parkoja aq larg sa nuk e mbaja mend se ku.

Në të gjitha shtëpitë me qera që ndërrova, parkimi ishte problemi më i madh. Zemërohesha me kë mundja për vendet e zëna prej atyre që ktheheshin më herët se unë nga puna. Më i shkathëti, më i shpejti, por për ta lënë punën herët s’para ia them shumë.

Parkimi, trafiku dhe vonesat e pamëshirshme të tij u bënë aq shqetësuese, sa vendosa ta bëj zemrën gur e të marr vesh se c’zgjidhje ka menduar Bashkia ime për të më lehtësuar ndopak këtë mbingarkesë njerëzore.

Dhe Bashkia më shpalosi mua dhe qytetarëve të tjerë të saj planin rregullues për kryeqytetin.

Në përpjekjen për t’i mbushur mendjen vetes se nuk po ndiqja televizionet qeveritare me shpëlarjet e trurit për kilometrat e rrugëve të shtruara, më ngeli goja hapur tek dëgjoja se Bashkia ime mendon se unë kam jo vetëm parking, por edhe 4.5 m2 gjelbërim si njëri prej frymorëve të qytetit të saj. Mësova se Tirana e 2008-ës ka vetëm 600 mijë banorë, dhe numri është nxjerrë nga listat e votuesve dhe nga regjistrat e zyrave në gjendjet civile.

Pastaj mësova se Bashkia ime ka ndër mend të bëjë tre parqe të mëdha për mua; një në Farkë, një në Paskuqan e një në Sauk. Këtë parkun që kemi nuk e zumë në gojë. As kur u dëgjuan ca gojë të liga për gjoja tharjen e tij, që sipër t’i ndërtojnë ca pallate.

Pastaj Bashkia tha se është shumë e shqetësuar se disa lavaxhinj i kanë prishur bukurinë hyrjes në park nga rruga e Elbasanit dhe se është e padurueshme të dëgjosh motorrat që shëtisin aty bashkë me njerëzit.

Kurse unë thashë se në të vërtetë, më shqetëson pak zhurma e pafund çak e çuk tek ai pallati i ri që sapo ka mbirë pas vilës mbi gardë. Më shqetëson edhe zgjerimi gjithmonë e më i madh i kështjellës me pica të kripura, i parkingut të pangopur që zhvat ajo, i murit rrethues që mbin themele të reja. Po se mos ka faj Bashkia për këto!

Më shqetëson pak edhe prishja e varrit të Konicës apo të vëllezërve Frashëri e më vjen hëm mirë, hëm keq që ato varrezat e ushtarëve amerikanë, gjermanë, grekë, italianë apo kinezë që janë aty, shkëlqejnë nga bardhësia e rikonstruksioni.

Por Bashkia më qetësoi. Më paraqiti planin e saj rregullues, që duhet t’i binden se s’bën ata fshatarët e Farkës. U bënë ata të shesin toka për ndërtim. Na duhet për park Farka, se ndërtimet i bëjmë ne. Edhe lejet i marrim pak më shpejt kështu.

Posi!

Ndërtuesit, inxhinierët, arkitektët e pallateve plot ngjyra, forma e trajta ngrenë zërin në mbështetje të Bashkisë. Bashkia xhan, se duhet të na japë leje ndërtimi. Po për ku më? Ku ka ngelur ai cep ku duhet ndërtuar akoma?

“Jo, ju nuk e njihni Tiranën,-më thotë Bashkia.-Vetëm unë e njoh. Edhe do e zgjeroj hapësirën e gjelbër. Edhe do shtoj edhe ndërtimet në qytet, se ku do i çoj njerëzit?!!! Banorët kërkojnë pallate në qendër”.

Po, po dhe po. Banorët kërkojnë pallate. Ndërtuesit kërkojnë pallate. Edhe Bashkia kërkon pallate. Edhe qeveria po ashtu. Zonat për pallate zvogëlohen, lufta për to zmadhohet, çmimi i dhënies së lejes kripet ku e ku më keq se tek pica dhe banori blen hyrjen cilësore me suva në rënie po aq shtrenjtë sa në Paris.

3000 eurom2 tek ai pallati i çak e çuk-ut tek liqeni. Hyrjet, se dyqanet janë 5-7 mijë për metër. Aty do banojnë elitat; njëlloj si tek kopshti botanik pa bimë e tek ai zoologjiku pa kafshë.

- Po parking, o bashki, do na bësh ndonjë?!

- Do të bëj. Tre kate nën tokë.

- Po rrugë, do hapësh ndonjë lehtësuese?

- Do bëjmë metro, se kështu e ka bota.

- Po ti nën tokë do bësh parkingje. Si do ia bësh për metronë?

- Metronë do ta bëj nën parkingje! Edhe hapësirë të gjelbër mes pallateve do bëj. 40% të sipërfaqes së ndërtimit do ta bëj të gjelbër. Nga 4.5 do ta çoj në 8m2 për frymë gjelbërimin.

Do na thithin bimët. Do kujtojnë se jemi edhe ne pjesë e tyre e fotosintezës.

-Të bëjmë një park pyjor edhe një park sportiv e olimpik në Paskuqan.
-Paskuqani bie në Kukës. Pak në Dibër e pak në Tropojë.
- Po pra, çështje politike është kjo, e dimë ne. Nuk do AI që të bëjmë parqe ne, prandaj s’na e lë Paskuqanin.
-Po Paskuqanin nuk e ke ti Bashki në administrim. As Farkën. Merru me këto pronat e tua ti.
-Jo, dëgjo, ca gjëra nuk i kuptoni ju. Jo! Se ndërtuesit e duan Tiranën. Pallatet tona janë shuam cilësore. Edhe italianët na i kanë zili. Pallati është zhvillim, është emancipim, është qytetërim. Tirana është akoma me densitet të ulët ndërtimi. Do ndërtojmë, do ndërtojmë në çdo centimetër të saj mbi tokë, se parkingjet dhe rrugët do t’i bëjmë nën tokë.
- Po metrat e gjelbra?
-Në Dajt pra. Edhe në Farkë, edhe në Paskuqan. Do ia marrim jabanxhinjve.
-Që t’ua shisni hyrje pallatesh me tre mijë euro m2?
-Jo. Po s’i kuptoni ju. Rrethinat janë në vijën e interesit të përbashkët.
-Kurse qendra është në vijën e interesit tuaj?
-Edhe të miqve të mi ndërtues, që po e zbukurojnë Tiranën kaq shumë. Metropol po e bëjnë.
-Po, po, po. Metropol me paratë e mia, se është rritur pazari mes jush.
-Epo ky është çmimi i një jetë të gjelbër. As New Yorku nuk ka tre parqe. Njw copw Central Park ka. E kam parw me sytw e mi New Yourkun. Njw park. Kurse Tirana do ketë TRE. Po të prishim këtë që kemi një herë, se nuk është më i bukur. Edhe pastaj të presim të na japë leje KRTRSH-ja që t’u marrim tokën fshatarëve të Farkës, Paskuqanit e Saukut, e do t’i kthejmë ato në ca parqe që do t’iu heqin trurin e kokës.
-Të hequr e kemi. S’kam as ku të parkoj, as ku të kaloj, as ku të rri. Ti më thua kam 4.5 metra jeshillëk edhe parking.
-I ke, po nuk i sheh, se s’të lënë paragjykimet.
......
Mbase. Më morën në qafë këto të zeza paragjykime. As katër metrat e mia bashkë më gjysmën nga pas e as parkingun nuk i gjej dot...ashtu si nuk gjej dot energjinë e miliardave gjatë ditës, rrugët e shtruara, investimet, sukseset në luftën kundër korrupsionit, përmirësimin e jetës sime, që qeveria dhe bashkia ime e shohin, kurse unë jo.

As që ma var fare kjo jeta ime. S’m’i raporton hiç përparimet e saj. Po shyqyr që kam qeverinë e bashkinë që më tregojnë sa mirë jetoj, se do kisha ngelur akoma pa shtëpi sot e kësaj dite.

E mora apartamentin në fakt. Edhe po të përdor shkallën e zvogëlimit 1:1000, shoh me sy të lirë hapësirën time prej 4.5 metrash që ndodhet diku në Dajt. Është pak larg nga unë, ama më ka thënë bashkia që e meritoj.

...dhe jetuam të lumtur e të gëzuar përgjithmonë.

1.12.08

Nata e bardhë e lirisë

Gërmova shumë në garderobën time. Mezi e gjeta një bluzë të bardhë. Ngjyrë qumështi në fakt, por nuk po zihem për ngjyrat këtë radhë. Ishte edhe e ngrohtë. Nuk e di pse e kisha harruar fare butësinë dhe bardhësinë e saj. E vesha gjithë qejf. Nuk do ta prishja kërkesën e Bashkisë. Nata e bardhë kërkonte veshje të bardha.

Iu vura edhe kërkimit të palltos. Që pas kthimit në baltën të ëmbël si mjalta në Shqipëri, nuk e kisha përdorur pallton time të ngrohtë e të bardhë bashkë.
Nata po bëhej ditë, kështu që pas tre minutash kërkimi nëpër rafte, hoqa dorë. Vesha një pothuajse të bardhë nga nuancat e ngjyrë-vjollcës.

Ora 23.00. Trafiku fillonte që jashtë unazës. Telefonat e miqve tanë ishin të gjithë të fikur. Milleniumi po shfaq 007-ën. Unë e kam shtyrë parjen e tij deri sa 007 të jetë femër.

Në bulevard nuk kaloje dot nga njerëzit. Ishte si 14 shkurti, por natën. Dorë për dorë, krah për krah, të gjithë dyndeshin lart e poshtë “Dëshmorëve të Kombit”, për të cilin nuk kishte asnjë flamur. Jo, kishte një. E nxora unë nga çanta, siç kisha bërë ditën e pavarësisë tek “Karameli’. Ishte i vetmi lokal tërësisht kuqezi, edhe pse muzika nuk ishte tamam ajo që do të kishte zgjedhur Ismail Beu.

Sërish në natën e bardhë. Mbi njërën nga urat e Lanës kishin ndezur një zjarr që më tundoi t’i hidhja brenda ca gështenja. Aq të mirë e kishte prushin. Flakë hiç.

M’u kujtuan zjarret partizane që ndiznim në 29 Nëntorëve tek kodrat mbi shtëpi. Sot vetëm flakët e gushtit i konkurrojnë.

Nata e bardhë vazhdonte mbi kryeqytet. 007-a mbaroi. Mendova ta sfidoj frikën aventureske në katër pjesë e t’i hipja një tip imitimi të trenit të vdekjes, që e kishin vënë përpara Universitetit Qendror. Asnjë s’iu përgjigj entuziazmit tim. Siguria me të cilin ishin ngulur ato lojëra në Tiranë mund të rezultonin vërtet në tren të vdekjes. Por deri tani, me c’kam parë në lajme, asnjë nuk vdiq dje.

Të lodhur nga karaokja e një nate më parë ku i kënduam Shqipërisë sa na u ngjir zëri, vendosëm që natën e bardhë ta linim të kalonte disi më qetë. Prandaj iu drejtuam kohë-takimit tonë klasik.

Tek njëri nga baret, radha për t’u ulur e kalonte kërshërinë time. Tek tjetri po ashtu. Ora pas 12-ës. Por shqiptarët po e zbardhnin ditën e çlirimit. Në pritje të vendeve bosh ulem në një tavolinë që sapo u lirua. Kamerieri vjen të shprehë mos-aprovimin e tij, “se do vijnë të tjerë njerëz të ulen”.

Në fakt ne po kërkonim në pije të ngrohtë dhe ishim veshur me bluza e pallto. Jo shumë njëlloj me c’kishte e ç’pihej vërdallë, por si për natë të bardhë, s’ishim edhe aq keq.

Çajin tonë të mesnatës e të çlirimit të Shqipërisë e pimë në holl. Nuk ishte ajër i mbytur dhe nuk pinte njeri cigare. Duhani vret!

Kur gjumi na erdhi mbi qepalla e kur u bindëm se e bëmë pjesën tonë të respektit në kujtim të partizanëve tanë trima, thamë “natën e mirë” dhe u larguam të lumtur që kontribuuam në veçantinë magjike të natës së bardhë, shpikur, mirëmbajtur dhe organizuar me shumë kujdes nga Bashkia jonë.

Ecëm përgjatë bulevardit plot njerëz, zhurmë e rrëmujë e pa asnjë flamur të vetëm. Shihja vetëm atë copëzën e vogël flaumri kuqezi që e pata blerë vite më parë, larg, që ishte rrudhosur të mbrëmshmen, teksa na udhëhiqte në karaoken e pavarësisë, kur kërcenim “Se thelo-n”

27.11.08

Por nuk rri dot pa ndjere






Vlora ne feste.




Ballkoni i flamurit te pavaresise sot






Emocionet bardhe e zi






U kry Ise, u kry...






I kendojme flamurit sic dime vete

25.11.08

Politika – Dramë me sa akte të dëshironi

"Per pak thashe se ku me kishte humbur Konica...ma kujtoi nje postim ne det.
Ja si mendoja..."

“Ironia e hidhur e deshirës për pushtet”e quante Faik Konica krijimin e disa partive në vitet ’30-të në Shqipëri. Nënqeshte në radhët e tij gjithë sarkazëm jo vetëm për programet e munguara, por edhe për emrat e ashtuquajtura “tërheqës” dhe “modernë” të partive shqiptare. Konica kishte vënë poshtë tehut të mprehtë të penës së tij partinë ‘radikale’ dhe atë të ‘demokracisë sociale’.

Gjithmonë jemi duke folor për bashkëkohësit që qesëndiste publicisti i madh. Po nëse ai do të ishte gjallë sot?

Do të kishte më tepër se ironi dhe të qeshur me zë të lartë që do t’i lëndonte shpirtin politik kur të dëgjonte për cuditë e tipit ‘vij-s’vij në zgjedhje’ dhe’ndryshoje-mos e ndrysho kodin’ (sikur Shqipëria të mos kishte asnjë lloj halli tjetër).

Do të ndihej therëse britma sarkastike e Konicës nëse i binte në dorë lista e Partive që kanë vrapuar në dyert e KQZ-së për të mos e lënë veten jashtë zgjedhjeve. Kush janë këto parti, që Konicës do t’i kishin hapur punë në zbërthimin e emrit dhe shpërfytytrimit të propagandës së tyre? C’farë ironie kur t’ju tregonte fare pa dorashka se emri që kanë zgjedhur nuk ka hic të bëjë me doktrinën dhe programin që pretendojnë se mund të kenë.

Listë e cuditshme, në të cilën duhet të gërmojnë votuesit shqiptarë kurdo që do të bëhen zgjedhjet: Partia Konservatore, Partia e emigracionit, Forca Albania, Lëvizja Punëtore, Demokracia e re Europiane (!!!), Lëvizja për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut, Partia Komunsite shqiptare Numër 2, ajo e 8 Nëntorit, Partia e Reformave Demokratike, Partia social-kristiane, Partia e cështjeve shqiptare, Ardhmëria Shqiptare, Partia Mendimi i djathtë Liberal, Partia Rruga e Vertetë Shqiptare, Partia e të drejtave të mohuara, Partia e biznesit shqiptar.....!!!!....

Duket sikur gjithkush në Shqipëri qenka futur në garë të formojë një parti, të zotërojë një OJF ose të ngrejë një pallat. Seriozisht ta kenë të gjithë këta njerëz që kanë krijuar partitë e sipërpërmendura?!

Partia Demokratike Pezë-Gjirokastër e Shqipërisë? C’farë është kjo? C’pritet të nënkuptojmë prej këtij emërtimi? Mirë pra! Në sulm të gjithë ata që nuk janë as nga Peza, as nga Gjirokastra. Ose futeni emrin tek “Partia e të drejtave të mohurara”, ose vraponi se ka akoma vende për tër të regjistuar të tjera parti në gjykatë.

Po kjo tjetra: Partia e ‘Aleanca Maqedonase për Integrimin Europian’!!!

Këto duken të gjitha si thirrje të dëshpëruara projektesh në kërkim donatorësh. Dhe meqë jemi këtu, nga vijnë fondet për të financuar këo ekzistenca që e quajnë veten Parti? Sa interesante do të ishte të shihje listat e stafeve të secilës, që së bashku me atë të mbështetësve, njerëzve që kanë dijeni për ekzistencën e saj dhe atyre që shqyejnë sytë për të, mund të përmblidhte lehtë në: kryetarin, bashkëshortin/en, (nëse nuk ka krijuar ende partinë e vet), dhe maksimumi mund te shtohen edhe fëmijët dhe ndonjë komshi kureshtar.

Përndryshe, sinqerisht i dashur Konicë, as ne që kemi luksin e madh ta jetojmë këtë bum partiak 80 vjet pas teje, nuk jemi në gjendje të përcaktojmë se c’duan të thonë partitë e emrat e tyre, e as përse mund të na hyjnë në punë të gjitha këto. Shanset e mira janë që as vetë ata që i kanë krijuar nuk duket të kenë ndonjë ide. Nuk është cudi madje që ata të harrojnë krejt se paskan edhe një Parti në zotërim (përvec pronave të tjera), dhe kujtohen për të ditën, datën apo muajin e zgjedhjeve.

Lum shqiptarët, çfarë alternativash kanë!

E c’duhen dritat, reformat, investimet, kur kemi politikën? Të ndriturën politikë dhe vendimmarrësit e saj, që të vetmin vendim që marrin, është; ‘Ose të ngrejmë një parti, ose të braktisim atë në të cilën jemi’. Gjithmonë nën luftën e paskrupullt për pushtet. E trishtueshme të kuptosh se zhurma dhe pakënaqësitë e mëdha për zgjedhjet vijnë nga opozita (thjesht sepse nuk plotësohen tekat e saj të parashtruara),dhe nuk i vë në pikëpyetje shoqëria, votuesit që kanë ngelur në errësirë të plotë mendore tani, po njëlloj si atëherë kur thërriste Konica. Dhe kjo është errësirë moderne, tamam ashtu sic i ka hije të regjistruarave dhe të të paregjistruarave parti që nuk kanë as plan strategjik per promovimin dhe jetëgjatësinë e tyre, jo më të ofrojnë alternativa zgjidhjeje për krizat mizore që therin zgjedhje pas zgjedhjesh Shqipërinë.

Ah Konicë, Konicë. Atëherë, si tani, radikalizmi dhe demokracia në Shqipëri përdoren në vend të jashtëderdhjes prej të babëziturve dhe të pangopurve themeltarë, që ia kanë nxjerrë themelin me kohë shpresës për një Shqipëri ndryshe....madje që atëherë kur klithje edhe ti. Jehonës së saj, i është shtuar edhe ajo e të gjithë shqiptarëve të sotëm, që ndjekin tragji-komedinë e datave, kodeve, numrave, dielmave, kapricove dhe emrave të cuditshëm. Mendësia moderne politike, mbush kështu 80 vjet zhgënjim konstant në pritjen për ndryshim.

Rrofte kodi i ri elektoral!!!

24.11.08

Ftohtësia ime e ëmbël në Vlorë

Mëngjesi u gdhi i ftohtë, por me diell. I kthjellët, rrezellitës e përkëdhelës. Në Tiranë mund ta zgjas gjumin e mëngjesit në fundjavë, këtu jo.

Entuziazmit të zgjimit tim iu bashkua përshëndetja e ngrohtë familjare, krahët e sime mëje dhe buzëqeshja e pashterur e tim eti. Gjithçka është e afërt dhe e ngrohtë, edhe pse temperatura jashtë është më e ulëta për këtë dimër të vonë.

Në dritaren mbi tryezën ku del avulli i qumështit, vezëve të ziera, kafes së sapo bërë dhe kuleçëve të përgatitur, duket sikur po na vëzhgon qesëndishëm mali i Lungarës.
Limonit nuk i është rritur akoma dega që im atë i shkurtoi vitin e kaluar, sepse na pengonte pamjen e maleve që ulen këmbëkryq mbi gjirin e Vlorës.

Unë qesh. Rrufis kafe e qumësht bashkë. Dhe kam ngrohtë.

As në ballkon nuk i ndjej kapriçot e temperaturës. Dimri është me vonesë këtë vit; prandaj ullinjtë akoma nuk e kanë marrë ngjyrën e zezë që na ka rrëmbyer përherë festat e Nëntorit. Por këtë vit, gjithë kodrat janë mbuluar me ullinj që rëndojnë nga prodhimi. Më pëlqeu ta shijoj mendimin se do të kem vaj të vërtetë ulliri këtë dimër.

Portokallet gjithashtu zverdhonin të tëra. Tundimit për t’i këputur direkt nga pema m’u përgjigj një thartim i fytyrës prej lëngut akoma të pabërë. Por shumë të shijshëm.

Mandarinat i shihja njëlloj, sa në pemë, aq edhe të peshuara e futura në qese buzë rrugës kryesore. Unë s’e heq dot vesin e të këputurit direkt nga pema. E në kundërshtim me vegjëlinë time, ime më jo vetëm që nuk më thërret, por vjen të më ndihmojë t’i këpusim mandarinat bashkë.

Pastaj dal lagjes sime të fëmijërisë. E tëra kundërmon nga agrumet. Njerëzit i përgjigjen këndshëm mirëmëngjesit tim dhe më ftojnë në bisedat e tyre të gjalla e pa ngarkesë. Të gjithë më ofrojnë dicka për të pirë apo agrume të sapo-bëra.

Deti ka marrë një blu në gri të qetë. Eshtë kristal i pastër dhe shumë miqësor, edhe pse dimër. Mbi të, majën e gadishullit e ka zbardhur bora e parë. Kurse në Llogora, ajo tashmë ka zenë vend mirë. Pishat nuk duken e në rrugë duhet të ecësh me zënxhirë.

Kthehem sërish në tryezën time familjare. Në guzhinë vjen era e byrekut, mishit të pjekur, portokalleve dhe bisedës së ngrohtë. I bashkohem shakave dhe të qeshurave me gjithë shpirt.

Strehëza ime në Vlorë më kthen gjithmonë në fëmijë. Të lumtur, aktive dhe të aftë për ta shijuar diellin e saj, edhe kur është i ftohtë.
Rrezet e tij po fshiheshin pas gadishullit të patrazuar. Fundjava tjetër vjen për katër ditë

21.11.08

Deformimi i librit

"Darka e gabuar" e Kadaresë dhe "Guximi i Obamës për të shpresuar" ishin dy librat më të shitur në panairin e librit që u mbyll këtë javë në Tiranë. Pra, shqiptarët zgjodhën të vazhdojnë ta ndjekin krijimtarinë e Kadaresë dhe u treguan kuriozë për të njohur guximin e presidentit të sapo-zgjedhur amerikan. Shumë mirë. Zgjedhje interesante dhe reflektuese të së tashmes.

Por, në morinë e lajmeve, kronikave, shkrimeve e reportazheve për panairin, mes të gjithë lumit të njerëzve që kundronte më shumë se blente në tre katet e ekspozimit të librave, më tërhoqi lista e librave që blenë gjatë panairit disa nga politikanët shqiptarë. Ideja shumë tërheqëse; kurioziteti im po ashtu. Vura re se presidenti e kishte marrë me vete Kadarenë dhe akuzat e Shmid-it për Skënderbeun. Me Kadarenë në dorë ishin larguar prej panairit edhe Bujar Leskaj, Anastas Angjeli, Ylli Pango, Namik Dokle, Enkelej Alibeaj etj. Por, vura re me po aq kërshëri se në duart e politikanëve kishin përfunduar edhe tituj të Drajzerit apo edhe të Kate Moss-it. Kishin blerë libra shqiptarë për Enver Hoxhën, kujtime të njëri-tjetrit për 97-ën apo edhe libra me tregime e novela nga autorë të vonë shqiptarë.

Por, shumë pak më zuri syri të kishin blerë tituj që iu afroheshin fushës së tyre. I vetmi koleksion që i ngjante personazhit që e kishte blerë, ishte ai i Paskal Milos: “Diktatorët e Ballkanit”, “Shqiptarët”, “Shqipëria”, K.Kohl; “Bazat e marrëdhënieve ndërkombëtare”, “Politika ndërmjet kombeve”, “Himara”, “Dhërmiu”, “Qëndresë dhe bashkëpunim në Shqipëri 1939-1944” etj. Gjithë të tjerët ishin fokusuar tek mbizotërimi dhe orientimi aktual i tregut.

Por, përpos kërshërisë dhe zhgënjimit përse politikanët tanë nuk lexojnë më shumë për politikën, më vrau edhe moria e titujve të shtypur keq e të shpërdoruar në ribotim. Duke u munduar t'i përgjigjen tregut të lexuesve të paktë të librit, shumica dërrmuese e shtëpive botuese i kanë nxjerrë librat me kopertina të mjera, plot ngjyra e pa asnjë fantazi, finesë apo domethënie për përmbajtjen e tyre. Respekti ndaj autorëve gjithashtu dukej i përdhosur. Ndaj lexuesve nuk dukej të kishte ndonjë përkushtim, përveç atij të futjes së shijeve të të gjithëve në të njëjtin thes, teksa kopertinat ishin shëmtuar të gjitha në të njëjtën formë.

Libri i Obamës që aq shumë u tërhoq, as që i ngjante në shkëlqim origjinalit punuar me finesë. "Amerikani Toni Blair" po ashtu dukej sikur ishte lyer me llak në kopertinën shqip. "Më keq se Wotergate" ishte ku e ku më dobët se ngjyrat, madhësia, formati dhe cilësia e përdorur në origjinal. Akoma më shumë vuanin imazhet ribotimet e klasikëve. "Ana Karenina" i ngjante një libri ngjyrosës për fëmijë; "Saga e Forsajeve" ka një tablo të importuar keq; veprat e Shekspirit të japin përshtypjen e një varfanjaku në kërkim të famës; portreti i Dorian Greyt shitej në disa variante amatoreske; Zola dukej sikur i drejtohej 10 vjeçarëve e Mopasani si shtojcë revistash pornografike.

Libri nuk gjykohet nga kopertina! Shumë mirë. Po atëherë përse t'ua deformosh atë? Jo të gjithë librat do të tërhiqen nga lexuesit e Danielle Still apo Nikolas Sparks. Atëherë çfarë bën një çift bullgar në kopertinën e Remarkut? Cilët lexues do tërheqë një femër me kapele diplome në kokë në "Shtjellimin e politikave të sotme magjistrative"?

Mania e të gjithë librave ishte të tërhiqnin me foto dhe ngjyrat e forta të kopertinës. Prandaj e pashë më të arsyeshme të paguaja çmimet e kripura shqiptare në këndin e librave në gjuhë të huaj. Të paktën kopertina e tyre nuk më shqetëson. As gjuha e përdorur aty.

Në kapërcimin e dy shokimeve të para ( tendecave lexuese të politikanëve dhe morisë së ngjyrave të forta në kopertinat e botimeve në shqip), përfundova në grackën e leximit të shqipes së cunguar, të paredaktuar dhe të pa-këndshme që kanë shumica e këtyre librave. Nuk e zbulova në panair. U bënë shumë vite tashmë që botimet vuajnë nga cilësia në përkthim. Fjali pa kuptim. Fjalë të lëna për gjysmë. Fjalë të përsëritura. Mungesë njëtrajtshmërie dhe mungesë tërësore përshtatjeje. Tek lexoja përkthimet e reja të Remarkut, iu futa kërkimit për të gjetur versionet e vjetra të Shvarcit. Shqipja më rrëmben më shpejt nga c'mund ta ndjek. E krahasoj me përkthimin e ri, shqipen as që di ta ndjek dot.

Më keq paraqitet gjendja tek librat filozofikë. Kanti më doli i cunguar e Nicja pa lidhje. Jungu pa kuptim e Frojdi pa asnjë sens. Përse? Sepse përkthimi nuk bëhet vetëm nga përkthyes. Bëhet edhe nga të afërm e miq në nevojë për para. Por, para' për redaktorë nuk ka. As për korrektorë jo. Atëherë të nxjerrim xhevahire të tilla në treg. Dhe shijet e lexuesit supozohen të jenë të gjitha ato të tipit "bestseller" apo reflekuese të komercializmit njëlloj si në muzikë.

Panairi në pallatin e kongreseve m'u duk tamam si BBF-ja në shkronja.

Nëse shtëpitë botuese synojnë të kthejnë lexuesin shqiptar tek libri, strategjia e zgjedhur për të deformuar kopertinat nuk duket të jetë ajo më e drejta. Mbase drejtësia është term që nuk i shkon idesë së tyre të biznesit, por mbrojtjes së vlerës së librit po.

E nëse ne shpresojmë se politikanët shqiptarë do të lexojnë “Korrupsionin dhe Demokracinë”, “Financimin e partive politike dhe të fushave zgjedhore“;“Formësimin dhe identitetin e kombeve”; “ Funksionimin e demokracisë në shekullin e XXI” apo të tjerë tituj të tillë në vend të aventurave e librave rozë, atëherë po shpresojmë në vendin e gabuar.

Do të doja shumë të thoja “panairi i librit ishte një sukses”, por për hir të dhunimit që po i bëhet vlerës së librit apo cilësisë së përkthimit të tij për shkak të marketingut, nuk mundem ta njëjtësoj dot suksesin e shitjeve me rritjen e vërtetë të interesit ndaj librit në Shqipëri.

Shpresa ngelet që botimet jo vetëm të shtohen, por edhe të rriten cilësisht në Shqipëri.

Po kjo ngelet për t’u parë!

20.11.08

Perralla nga e tashmja

Zhvillim i dukshëm ekonomik; tërheqje të investitorëve të huaj; rritje të GDP-së me të paktën 6% këtë vit, që është një ndër më të lartët në Europën Lindore; reforme e plote ne arsim; rruge te shtruara kryq e terthor; nivel jetese i mahnitshem...

Me fjali të tilla na vritet gjithmonë e më shumë veshi, sa më shumë që afron periudha fatlume ku nuk do flitet për gjë tjetër veçse për zgjedhje.

Në arenën që këtë radhë është arkitektuar me kontributin e hapur e të mbyllur opozitar, qeveria e sotme mund të ngrejë me të drejtë pretendime për disa arritje që jo vetëm janë të matshme, por edhe të prekshme. Për shembull, nga një vend me të ardhura të ulëta, tashmë Banka Botërore na klasifikon tek vendet me të ardhura mesatare. I njëjti institucion u tregua zemërgjerë kur në fillim të Shtatorit e renditi Shqipërinë në 10 vendet e para që krijojnë lehtësira për legjislacionin dhe funksionimin e biznesit. (jo se BB ka ndonje interes per te ndenjur ne Shqiper, jo!)

Qeveria ka arsye të mburret sepse me rezultate të dukshme ose sekrete, reale apo fiktive, të verifikueshme apo jo, politikat e saj kanë luftuar korrupsionin, kanë ulur taksat, ka "zvogëluar" administraten qeverisëse, (dhe ashtu siç pohon edhe Banka Botërore), janë miratuar një sërë ligjesh dhe aktesh që favorizojnë biznesin.

Për fatin e kësaj qeverie, rastisi në periudhën e saj që Shqipëria të marrë ftesën për në NATO (pavarësisht i kujt është interesi apo merita) dhe pozitarëve të sotëm ju pëlqen të thonë se vitin tjetër Shqipëria do të aplikojë edhe për anëtarësim të plotë në BE.

Nga ana tjetër, ekonomia po ecën me hapa sa të mëdhenj, aq edhe të padukshëm për syrin e lirë. Për 125 milionë euro, naftë-nxjerrësi Armo ndërroi përveç gërmave, edhe pronarët, duke u kthyer në AMRA-n amerikano-zvicerane. Albtelekomi po ashtu ndërroi kombësi dhe KESH-i është në fushën e pingpongut.

Ndërtimi ka shpërthyer në të gjithë krahët; sasi, mungesë cilësie, çmime dhe anarshi. Por, sado i keq dhe i shëmtuar, ndërtimi ngelet pika kyçe e zhvillimit të sotëm ekonomik; dhe nëse bumi i ndërtimeve ndërpritet, qeveria do ta gjejë veten duke pluskuar në përrua të thatë.

Për të njëjtin ndërtim, në mënyrë shumë paradoksale kryetari i bashkisë ku pallatet ngjyra ngjyra-ngjyra i zënë frymën njëri tjetrit, ankohet për anarshinë dhe uzurpimin e zonave periferike. Zhvillimi këtu është sa i paqartë, as edhe i pa-matshëm.

Një tjetër investim kolosal ka zënë jo pak vend në zhvillimet politike dhe ekonomike dy vitet e fundit; bëhet fjalë për 600 milionë eurot dhe më pak se 200 kilometrat rrugë që do ta lidhin Shqipërinë me Kosovën e do bëjnë namin në bujqësi, turizëm e në promovimin e veriut të lënë pas dore. Kështu thonë pozitarët; kurse opozitarët e dialogut thonë se nga 600, milionët e eurove do të shtohen me ndonjë njësh përpara e askush nuk ka për të dhënë llogari.

Për të shuar kuriozitetin opozitar, qeveritarët bëjnë be se investitorët e huaj po tregojnë interes. Italianët e Enel-it kanë rënë në dashuri me hapësirat e Karaburunit dhe mendojnë se gadishulli është mrekullia vetë për ndërtimin e qendrave të tyre elektrike, bërthamore apo edhe thjesht gadishullore, në kuadër të fqinjësisë së mirë. Kjo behet pikerisht kur shoqatat mjedisore ne Shqiperi duan ta shpallin zonen e Karaburunit "Park ujor kombetar".

Austriakët e EVN-së paskan ndër mend të ndërtojnë hidrocentrale. Pas grekëve, tani paskemi edhe miq nga Spanja që janë të interesuar për të ndërtuar fabrika çimentoje (pse jo. Ndotja s’është në asnjë listë në Shqipëri). Së fundmi, edhe nga skaji perëndimor i kontinentit paskan shfaqur interes ishullorët britanikë për të bërë porte në një vend për të cilin akoma nuk kanë përcaktuar qartësisht ndonjë politikë.

Po Shqipëria ka edhe pretendime për t’u futur në bursë, edhe pse çdo zhvillim në Amerikë ndihet më parë në xhepin shqiptar sesa në atë të amerikanëve vetë. Pavarësisht luhatjeve në çmimin e naftës në botë, në Shqipëri ajo i qëndron besnike vetëm rritjes. Shtetit i pëlqejnë makinat dhe nafta po ashtu, prandaj, arsye për ankesa nuk ka!

Mbase duhen edhe 10 vjet të tjerë që Shqipëria të hyjë në grupin e vendeve demokratike. Po ne s’kemi lënë më konventë pa nënshkruar. (Bashkë me Moldavinë).
Ama standardet i shohim akoma me dylbi, edhe pse i dimë se ku janë.

Në rrugën tonë të suksesshme për në BE dhe për në zgjedhjet e 2009-ës, udhëhiqemi nga një sistem gjyqësor që akoma nuk është eficent; nga mungesa e kulturës demokratike, çalimi në shtetin e së drejtës, krimi i organizuar (më tepër bindje e BE-së) dhe sfida e çartur e korrupsionit. Po ashtu Shqipëria është pre e shumë titujve të çuditshëm pronësi, e injorimit të kulturës plehërore dhe pasigurisë për energjinë (vitin e kaluar importet varionin nga 8-12 milionë kilovatë orë në ditë).

Turizmi mbetet kryefjala e të vërtetës dhe e abuzimeve me shifrat. Saktë dimë vetëm që kemi 362 km vijë bregdetare dhe pjesa më e madhe e saj është e pashfrytëzuar. Por ndërprerjet e energjisë, lulëzimi pa fre i plehrave dhe infrastruktura e vështirë rrugore, deri tani e kanë frenuar ritmin e zhvillimit të pretenduar disa vite me parë.

Ministri ynë i turizmit, bashkë me 10 vulat e pasaportës sime këtë verë, ka numëruar 2 milionë e 10 turistë që kanë vizituar Shqipërinë. Shifrat ndryshojnë sipas rastit të prononcimit, por vulat e të gjitha pikave kufitare janë hedhur në regjistrin fat-madh të Ministrisë së Turizmit

Deficiti tregtar i lartë, prurjet e emigrantëve në rënie, prodhim vendas s’ka (të dukshëm), ndërtimi është pa baza... pra rritja ekonomike është fiktive?

Shumë shifra e të dhëna nuk janë fort të besueshme, prandaj entuziazmi i qeverisë ndesh reflektimin e kësaj mungese të besueshmërisë kur mundohet të shesë ndonjë sapun për gjysmë kile djathë.

Por duhet pritur edhe ca kohë, deri sa të vijë rasti për të pritur edhe katër vjet të tjerë.

13.11.08

Grevë, patate dhe sherr vegjëlish

Greva e urisë apo patatet e Kukësit? Mirë do ishte ta quaja dilemë komike, por nuk është ashtu. Shtysa erdhi nga bisedat e bëra mes kolegësh e vëzhguesish të hollë të cdo minuti e ngjarjeje që ndodh në Shqipëri. Disa deputetë janë mbyllur në zyrat e kuvendit, kurse disa media janë më shumë të shqetësura në krye të tyre për problemin që hasin patatet e qytetit verior (jo te Hasit vetë) në tregun e c’ekulibruar. A ka ndonjë pikë ekuilibri tjetërkund në ngjarjet e ditës që na tërhoqi vëmendjen cartja a patateve?

Por as me grevën vetë nuk mund të mburret hapja e një edicioni apo një gazete. LSI ka shumë të drejtë të mos lëshojë pe në luftën e saj për të mos humbur komisionerin, pra për të mos humbur votat. Po ashtu ka të drejtë të kërkojë me ngulm vendet që i takojnë në parlament, përderisa është e aftë të tërheqë drejt vetes një sërë votuesish të lëkundur, të zhgënjyer e të paduruar, që nuk kanë c’ti shtrydhin më shpresave tek PD-ja apo tek PS-ja.

Po pse me grevë?
Kjo pyetje është bërë shpesh. Edhe vërejtja ndaj mos-ezaurimit të mundësive të tjera të negocimit po ashtu. Mund të bëhej një paralelizëm interesant në kërë rast me shqyrtimin e cështjeve që marrin komitetet e konventave për të drejtat e njeriut në OKB. Para se një cështje të shkojë atje, duhet që ajo t’i ketë kaluar më parë të gjitha shkallët e gjyqësorit në vendin e paditur. Por, në raste të vecanta, këto komitete bëjnë një sy qorr e një vesh shurdh, sepse marrin parasysh eksperienca të mëparshme nga vende të caktuara, ku ezaurimi i shkallëve të drejtësisë vendase nuk do të kishte qenë efektiv edhe po të ishte provuar, prandaj ata e pranojnë cështjen për shqyrtim, megjithëse me shkelje që në dorëzimin e saj.

Rasti i grevës së urisë që po bëjnë deputetët e partive të vogla të krahut të majtë nuk është aspak rast i ndryshëm. Ilir Meta dhe ndjekësit e tij vendosën të shkojnë drejt e tek hapi i fundit i këmbënguljes për të ndryshuar situatën e refromës zgjedhore, që i lë ata pa asnjë zgjidhje. Sigurisht që duhet ta bënte një hap të tillë dhe as nuk do t’i mbushej mendja njeriu që Ilir Meta do të hiqte dorë kaq shpejt nga meritat e forcës së tij politike, po përse grevë?

Po në Shqipëri dialogu është fjalë e huaj. Mirëkuptimi ka tjetër kuptim nga ai që njohim të gjithë ne (prapskenë e ka psudonimin). Toleranca ndaj pushtetit është po ashtu mish i pangrënshëm në politikën tonë. C’ngelet atëherë? Ngelet kjo forma e pezullimit të të ngrënit, ngujuar në sallën ku merren të gjitha vendimet.

Me përpjekjet e pareshtura të LSI-së për të mos i lënë ndryshimet të ndodhin poshtë tavolinave jam dakord; me zgjedhjen e tij për t’i shtuar imazhit një grevë urie që nuk duket se i shkon fort per shtat personalitetit të tij, nuk jam e sigurtë.

Po mendoja Prodin në grevë, apo David Cameroonin, apo Royalin, apo McCainin. Po fundja as me Sekerinsken nuk më ecën imagjinata e grevistit, as me Yanevin, madje as me Haradinajn jo.

Forma, përmbajtja, përmbajtja, forma. Fajin e ka kryetarja e kuvendit që bën show në parlament. E ka kryetari i qeverisë që shëtit me një Shqipëri të ndryshuar pas shpine, ku duken ca pemë të prera në sfondin e tij të gjelbër para-elektoral. Fajin e ka kryetari i opozitës, i bashkisë, i këshillit drejtues, i hallexhinjve të pashpresë, i dogmave prej puple. Fajin e kam unë, që votoj për këta sundues manipulatorë. Fajin e ke ti, që nuk voton fare. Fajin e kemi të gjithë, që na ka zënë gjumi duke pritur se mos gjërat ndryshojnë vetë. Por edhe po ndryshuan negativisht, sërish i pranojmë, përderisa nuk jemi lodhur për t’i ndryshuar.

Faj nuk ka askush. Ka vetem Ilir Meta dhe dyzina e miqve të tij të partive të vogla, që i hoqën stomakut të drejtën e ushtrimit të funskionit të tij fisnik këto tre ditë.

Nga qindra greva urie që ka pasur në Shqipëri, a është pasyqruar fundi i ndonjërës në media? Ja të shohim c’do ndodhë me këtë.

Por, përpos të tjerave, komisioneri duhet të kthehet atje ku ishte; sepse pastaj vota ime, së bashku me tënde, edhe tënden, edhe të të tërëve bashkë, shkon për llogari të atyre që iu pëlqen shëtitja nëpër Shqipëri. Po unë nuk dua më të qeverisem nga njerëz që përpiqen kaq hapur të vjedhin ligjërisht mendimin tim elektoral.

Pse s’ka një formë tjetër kjo greva? Ose të kishte formë tjetër rrjedha e mendimeve të dy kryetarëve ‘armiq”. Mbase atëherë do të kishin përfunduar vetë ata në grevë, duke thënë “nuk jemi dakord me pretendimiet e shokut Ilir. Do rrimë edhe ne në grevë deri sa të heqë dorë ai”.

Sa shpejt erdhi kjo kriza në Shqipëri. Edhe e fillloi rrugën direkt nga shtresat e larta.

Komisionerin, PD, PS, komisionerin. E jo patate Kukësi në krye të lajmeve. Sigurisht që e përditshmja është e rëndësishme për shikuesin dhe politika është bajatisur më shumë nga c’mund të mbajë. Po patatet nuk kanë nevojë për komision.
Greva nuk është e bukur, por ngelet lajmi kryesor. Patatet po i nisim për në kuvend nëse nuk ka treg shitje tjetërkund.

Sa kot!


Si ne titull!

10.11.08

Përse vijnë të huajt në Shqipëri? (ata që gjoja punojnë)

- Për të zhvatur një rrogë prej 5-30 mijë euro në muaj, që në vendet e tyre nuk ua mban as ta ëndërrojnë.
- Të trajtohen si mbretër të mbretërive të tyre të shembura familjare, profesionale, emocionale, shoqërore etj.
- Të bëjnë të mençurin në këtë vend ku inferioritetin e ushqejnë vetë vendasit, e po ngrite kryet ndaj tij, kërkojnë të të shohin bishtin.
- Të tallen me reformat që vetë i pengojnë për të zgjatur pafundësisht mandatet e tyre të mynxyrta në Shqipëri.
- Të përfitojnë nga anarshia ligjore dhe financiare e vendit të fundit në Europe, ku askush nuk jep llogari për allishverishet që bën, edhe kur ato duken hapur.
- Të mbajnë peng grantet që gjoja jepen për Shqipërinë, duke marrë në qafë fushat për të cilat sillen të punojnë në Shqipëri dhe stafin që punon për ta.
- Të përfitojnë nga përkushtimi i stafit vendas për të shitur një punë që s’e bëjnë.
- Të përmirësojnë anglishten mu në mes të Tiranës.
- Ta përdorin Shqipërinë si trampolinë për ndonjë punë të vockël tjetërkund, sepse andej nga vijnë nuk i përfill njeri.

Poshtë të gjitha muret artificiale.

7.11.08

It’s all about change

My red tree has a different look today. It’s full, up, open, positive, proud, holding all its leaves. It’s a marvellous, confident and high tree.

I wanted to show its leaves to everybody today. But it’s Friday, and although we’re in Albania, people are still working. Yes.

Or so it might be!

Anyway…I failed on my first attempt in two and a half years to finish earlier than I should. No one is interested in red leaves and everybody seems to be a hard worker in Albania. God, I am sooo pleased :D

I attended the ceremony I was talking about on my previous posting. Interesting speeches. Would have been nice if they were real too.

The Albanian president talked about belief in change. EC ambassador did the same. And so did the politicians who had arrived from Brussels and some others from Strasbourg.

They all started by saying: “I am very pleased to be here…”. Looking at their half-closed eyes, I could hardly believe that the person with wrong perceptions on that room was me.

“We believe in change. (Again? Oh no!) Albania needs to change. You are changing. Together we’ll change all unchangeable things about this country…” Yeah….sure!

“Obama, Berisha, EU, report, progress, regress…no, no regress please. That’s why you’re here…new policy-makers to replace the old ones” !!!!!

Great! Applauses!!!!

Wine? No. Coffee. Let’s go to the upper restaurant. This one is very odd…and we’re not anymore.

And the change just started.

Sat at the coffee table gossiping about nothing, all were convinced that Albania has found the way out. So did I…

I found the way out and did not want to go back in the office…but I did. And you know that now :D

“Rruga e Kavajes” is full of red trees. I walked through today…running late for a change

Coffee? :P

6.11.08

Nëntori i datës 6

Mund të isha shumë më mirë se kaq…

S’kam vënë re më parë të kem kaq alergji nga e enjtja.
As nga data 6. As nga Nëntori.

Por nga abuzimet po. Edhe nga manipulimet, mosmirënjohja, shumë-fytyrësia. Nga kapricot e paftuara të nënës natyrë po ashtu.

Punë dreqi kjo e kombësisë. Edhe puna me ata që kujtojnë se kombësia ime është ashtu si nuk dua ta pranoj unë.

Sot s’i durokam dot as pranitë, as mungesat.

Nesër kam një ceremoni me protagonizëm po të manipuluar.

Në faqen kryesore të publikimit që po m’i bën zbor nervave është fotoja e një fëmije para kompjuterit. Ters, ngado që ta shohësh.

Kam një deadline vullnetar. S’ngre dot kokën, se ia kanë zënë rrugën ca të tjerë që i nxit përsosmëria idiote e produktit të bërë mirë. Me lot. (edhe në mënyrë jo-figurative).

Ka ndër mend të vijë ky dimri këtë vit?

Nëntor i pakëndshëm ky i datës 6.

1.11.08

Pabesitë e qeverisjes

“Publiku po i beson gjithmonë e më pak qeverisjes së mirë e transparencës së saj. Ai beson po ashtu më pak se qeverisja e tij është demokratike, e lirë apo e orientuar nga interesat e publikut.” Keto ishin disa nga përfundimet e fundit të publikuara nga Freedom House për gjendjen e lirive dhe besueshmërisë tek qeverisja në kohët e sotme, botuar vetem pak jave me pare.

Duke lexuar studimin, Shqipëria vinte parasysh në shumicën e shqetësimeve të ngritura aty. Edhe kur emri i saj nuk ishte i pranishëm, Shqipëria dukej sikur i përkiste të gjithë paragrafëve ku flitej për humbjen e thellë të besimit tek politika, partitë e saj, tek zyrtarët apo tek qeveritarët, që gjithmonë e më shumë po shihen si shërbyes të interesave të vetvetes, duke përjashtuar hapur dhe pa asnjë përgjegjësi publikun nga priotitet dhe axhandat.

Po c’farë e con një shoqëri në humbjen drastike të besimit tek të zgjedhurit apo zyrtarët e vet?

Pas fasadës së arritjeve të rëndësishme, në rastet e sjella në këtë studim nga Larry Diamond, (njohës i mirë i politikës së sotme në botë), shfaqen disa fenomene të ngjashme në të gjitha vendet në zhvillim apo në ato post-komuniste. Në këto vende, njëlloj si edhe në Shqipëri, demokracia vihet rëndom në rrezik dhe në dyshim për shkak të formave klasike të keq-qeverisjes, abuzimeve të ndryshme, për shkak të dominimit dhe oligarkisë në nivel lokal, të burokracive pa fund e jo-kompetente që ushtrohen në emër të shtetit, për shkak të sistemit të korruptuar apo të mbikqyrur gjyqësor dhe për shkak të arrogancës populiste me të cilën abuzojnë hapur përfaqësuesit e “elitës drejtuese”. Shpesh këta drejtues shpërfillin shtetin ligjor dhe nuk shohin përtej intersit të ngushtë të vetvetes apo familjeve të tyre.

Po deri në c’pikë është në gjendje Shqipëria të zgjedhë problemet e qeverisjes në mënyrë që ajo t’i përgjigjet pritshmërive të qytetarëve për liri, drejtësi, për një jetë më të mirë dhe për një shoqëri më aktive e më të përfshirë në vendimmarrje?

Rastet kanë treguar se në momentin që shoqëritë jetojnë në të ashtuquajturat demokraci që nuk arrijnë të luftojnë në mënyrë efektive krimin apo korrrupsionin, që nuk janë në gjendje të gjenerojnë rrjedhë të qëndrueshme ekonomike, që nuk gjejnë zgjidhje për pabarazitë ekonomike brenda vendit, që nuk arrijnë të krijojnë besim për liritë e votës, të fjalës, të shpresësh për ndryshime pozitive etj, atëherë publiku e humb lehtë besimin, duke e bërë veten pre të detyruar që qoftë edhe pa ndërgjegjie të plotë, të besojë tek alternativat autoritare.

Dëshira për të mbajtur nën kontroll të gjitha llojet e pushteteve, ngadalësia në zbatimin e reformave, apatia në hartimin e strategjive, manipulimi i pamëshirshëm i publikut dhe reklamat populsite për vetveten, e ka bërë përfaqësinë e elitës politike të të gjitha kahëve në Shqipëri të duket thjesht e rrezikshme për të tashmen dhe për të ardhmen e vendit.

Në vend që t’i hapin rrugë njëri-tjetrit e të zhdukin nga qarkullimi opozitën si nocion, qeverisësit e sotëm dhe të nesërm duhet të mbajnë parasysh detyrën e tyre për të dëgjuar zërin e qytetarëve,e jo të shkojnë për monologje nën emra dialogësh, apo akoma më keq, të promovojnë një anëtarësim që nuk ka të bëjë fare me pjesëmarrjen e qytetarëve në proces.

Kërkesat e qytetarëve kanë nevojë për adresim dhe reagim. A po ndodh kjo në Shqipëri? Po të ndodhte, atëherë në disa pika, qeveria jonë e tanishme apo e ardhshme do të kishte mundësi të shkëlqente në disa pika; 1) Sheti do të kishte kapacitet të funksionontë në shërbim të qytetarëve, por kjo nuk mund të arrihet pa staf të trajnuar dhe profesional në shërbimet civile. 2) Përkushtimi ndaj interesit të publikut, që duhet rregulluar nga institucionet që shpërblejnë sjelljen jo-publike dhe dënojnë shpërdorimin e besimit të tij. 3) Transparencë dhe përgjegjësi që shteti duhet të tregojë përballë aktorëve dhe institucioneve monitoruese, qofshin këto publike, private apo përfaqësuese të shoqërisë civile. 4) Shteti i së drejtës , që mundëson qeverisjen e pavarur, efektive, me treg të mirë-funskionueshëm ekonomik, me pavarësi dhe pa-anshmëri të pushteteve, me ndikim të kufizuar ne jetën politike, sociale, ekonomike, etj. 5) Pjesëmarrje dhe dialog nëpërmjet kanaleve institucionale që ta lejojnë publikun të ketë fjalën e tij në proceset e vendimmarrjes( si p.sh në rastin e Petroliferës) dhe të promovojë gjithë-përfshirjen sociale. 6) Kapitali shoqëror, në formën e mjeteve sociale që përfaqësohet nga grupe njerëzish të cilët i bashkon besimi, përkushtmi i ndërsjelltë dhe bashkëpunimi për qëllime të njëjta.

Kapitali shoqëror hap rrugë për investime dhe është ushqimi kryesor për qytetarinë, pjesëmarrjen dhe respektin ndaj ligjit., që është edhe pika kyce e zhvillimit të qeverisjes së mirë. Po përse në Shqipëri është kaq e vështirë të kuptohet e gjitha kjo?

Për sa kohë pushteti politik do të shpërblehet mes duarsh që shtrëngohen prapaskenave e lufta për gjithë-përfshirjen e qytetarëve dhe ndryshim të kërkuar do ngelet aty, nuk ka gjasa të ketë rrugëdalje në horizont.

Qeverisja e demokarcive në zhvillim është vetë zoti dhe vetë shkopi i veprimeve të saj. Prandaj ështe e pabesë. Kaq e pabesë!

28.10.08

Vizë-tallja e mirë shitur e Fratinit

“BE do të liberalizojë vizat me Shqipërinë duke filluar që nga Qershori 2009” – Mirë Fratini që po tallej hapur, po gazetarët tanë ç’i gjeti fatlumen ditë që Ministri i Jashtëm italian na vizitonte Tiranën? Do liberalizohen vizat – thoshin groshë-ngrënësit reporterë, e disa (jo të gjithë) aty nga fundi i kronikave, kujtoheshin të thoshin se Fratini nënshkroi edhe nja katër pesë marrëveshje ekonomike.

Përfituesi i tyre kush është? Nuk dihet. Dhe nuk na duhet. Vizat një herë. Prit se do na liberalizohen ato.

Po si iu thà mendja dhe goja të gjithë të hipnotizuarve para Fratinit dhe përrallës së tij të vizave e nuk e pyeti: “ Për ç’fare liberalizmi e ke fjalën ti zotëri, kur shteti yt sapo miratoi dekrete të reja diskriminuese për emigrantët në Itali? Që nga 4 Nëntori, bashkimi familjar në Itali do të jetë pothuajse i pamundur, ti më flet për liberalizim vizash”?

Po për allishverishet e konsullatave italiane në Shqipëri? Ajo e Shkodrës i pranon dosjet vetëm me vulat e kontrollit prej njerëzve të kontraktuar ilegalisht me personelin, kurse ajo e Vlorës NUK KA data për takime vizash që prej MAJIT 2008. 6 muaj që nuk jepen as data, zotëri, në numrin e kuq 0900 të ambasadave e konsullatave tuaja, e ju po flisni për liberalizim?!!!

Shtrëngimi deri në pamundësi i të drejtës për bashkim familjar (prindi duhet të jetë mbi 65 vjeç dhe fëmija të vërtetojë se askush prej vëllezërve apo motrave të tij nuk kanë mundësi ta mbajnë prindin), do të hyjë në fuqi në 4 Nëntor. Ky është vendim i marrë, Fratin fratellin. Kurse liberalizimi i vizave është flluskë që akoma iu pëlqen shqiptarëve zyrtarë e atyre gazetarë.

Përveç saj, protestat në Tiranë kundër racizmit në ndarjen e fëmijëve në shkolla jo vetëm që s’duhet sharë, por duhet ardhur turp përse ishte i vetmi e përse të tjerë njerëz nuk iu bashkuan. Asnjë rëndësi nuk ka kush e ngre zërin në protestë. Kuja duhet vënë sepse të gjithë fryjmë sytë e dëgjojmë pallavrat e liberalizimeve, ndërkohë që shohim radhë të tëra shqiptarësh si pula të lagura para dyerve të konsullatave apo edhe nëpër pikat kufitare.

Fratini erdhi këtu për ato pesë firmat që s’e mori mundimin asnjë gazetar t’i zbërthente, e për ca të tjera që do ta nxjerrin tymin kur të ndizet qymyri në Durrës.

Ky s’është liberalizim vizash; është liberalizim tërësor për të tallur një popull të tërë, viktimë e politikave makiavelistë të brendshme e të jashtme dhe të një tufe reporterësh që as të dëgjojnë nuk dinë.

Turp! Dhe fatkeqësi!

17.10.08

Madhështitë e Tetorit

Një serbo-boshnjak solli vërdallë prokurorinë, qeverinë, presidencën, median, popullsinë e ç’gjeti përpara në Tiranë. E veja e diktatorit bëri lëmsh analistë, politikanë, inatcorë e veteranë me një dalje teka-plotë në ekran. Në Kosovë festuan 100 vjetorin e atij që aq shumë e deshi bashkimin e Shqiptarëve, sa kurrë nuk i doli koha të mendonte as për ata që kish nën thundër.

Në “Qemal Stafa” Milani bëri sikur u mund nga Tirana. Në Hungari kombëtarja shqiptare humbi ndeshjen 2-0 dhe vendin e parë në grup, që më parë i kishte rastisur ta mbante vetëm për hir të hierarkisë alfabetike para se të fillonin ndeshjet kualifikuese të çdo kompeticioni. Kurse pak ditë më pas, kundër të gjitha parashikimeve, me 10 lojtarë për 45 minuta të tëra dhe me një kokëfortësi shqiptare përzier me inatin hanian, kombëtarja barazon me Portugalinë. Në 15 Tetor 2008. Tamam në ditën kur kryeministri mbushi 64 vjeç.

Thonë se kombëtarja e solli pikën nga Lisbona pikërisht si dhuratë për ditën e shënuar. Po përveç saj, asnjë publicitet nuk pati ditën e lindjes së zotit kryeministër. E bija doli në ekran për të na mbushur mendjen për mirësinë dhe ligjësinë e zotit Fazllic. Kurse Milani në kahun tjetër i dhuroi një ditë më parë një bluzë me shirita kuqezi. Pasi nuk e veshi atë si tifoz në stadium (protokolli nuk lejon shfaqje të huaj preferencash futbollistike kur luan një ekip i vendit që qeveris), kryeministri tha se fitorja e Tiranës ishte e para fitore në vazhdën e madhe që pritet ta përcjellë atë deri në përfundim të zgjedhjeve të vitit 2009.

Premtuese!Të gjitha marrim frymë të lehtësuar. Shqipëria është e mbushur me ngjarje. Të të gjitha natyrave, përmasave e dukurive. Populli ka ushqim viziv, media ka ushqim transmetues, politika ka ushqim për zënka mjaftueshëm sa për të lënë në protagonizëm dy të parat.
Ah po. Për pak ngeli opozita jashtë kornizës. Ca titra lajmesh thoshin “Tirana siç e duam ne.- Edi Rama dëgjon qytetarët”. Në kronikë pashë me mikrofon në dorë gjithë kohës dhe futur sinkron në lajm vetëm fjalët e tij. Mbase po fliste si qytetar. Mbase!

Përveç kësaj dhe dhënies së dy bursave për dy vajza mbetur jetime në Gërdec e vizitës në Romë (edhe presidenti shkoi në Romë. Dashuri shqiptaro-italiane këtë periudhë) nuk është dukur më opozita. U la totalisht në hije ajo. Domosdo, se zhvillimet pozitive, intensive e festive që pati këtë jave prosperuese Shqipëria, u përjetuan paqtë fare nga të gjithë shqiptarët, përfshirë ata të opozitës, që jetojnë të lumtur nën ajrin e pastër statistikor që lajmëroi vetë Xhuveli.

Javë e bekuar kjo e treta e Tetorit në Shqipëri. Mbushur me arsye për të festuar ngado që ta kthesh kokën. Edhe për krizën botërore madje as që pyesim fare në këtë javë të bekuar ne, paçka se brisku i saj therës mbërriti deri ne Greqi. Atje u mblodh shpejt e shpejt qeveria. Kurse ne kemi lindur me këmishë si komb. Asgjë nuk ka për të na gjetur, se “paratë dhe bankat tona janë shume të sigurta”. Kryeministri e tha. Fjala e tij është ligj!

Teksa bëja një veprim bankar herët në mëngjes, pashë se karriget ishin mbushur plot e të tjerë njerëz vazhdonin të vinin duke pritur orën 10.30 “që të vijë kontingjenti i degës”. Disa syresh po nxitonin t’i tërhiqnin të gjitha paratë, me frikën se mos ora 10.30 i binte në vitin 1997.
Po ne kemi përvjetorët. Kemi edhe Fazllic, edhe hetuesit e huaj, edhe reagimet e BE-së, të SHBA-së, të KE-së, e të të gjitha germave të alfabetit që na thonë “të garantojmë mos-cenimin e pavarësisë së organit të akuzës”. Kemi edhe ca “investime” të heshtura për kërkimin e mineraleve nga Tirex në zonën e Rubikut, huazuar me “bujari” nga BERZH, kemi edhe testin që duhet të kalojmë si anëtarë të ardhshëm të NATO-s për gjetjen e autorëve të tragjedisë së Gërdecit dhe sjelljen e tyre përpara drejtësisë.

Por kjo e fundit është pak e hidhur. S’ia vlen të përmendet në këtë javë të bukur përvjetorësh. Edhe mbreti ynë i vetëm në Tetor ka lindur. Po në 8 Tetorin e tij ishim në të gjithë të zënë me Fazllicin. Në Tetor të ketë lindur edhe ai?!

Kurdo që të jetë, madhështia e datave tetoriane na dhuroi një javë të shkëlqyer ngjarjesh kontroversiale, që ia vlen t’i mbyllim nesër me 83 vjetorin e Ramiz Alisë (edhe ai në shtyp këtë javë).

Asgjë më shumë se subjektivizmi i këtyre ngjarjeve nuk mund ta lërë tërësisht në hije objektivizmin e mbytur të javës së tretë në Tetor.

Ngelet vetëm të shpresojmë që kur të kenë mbaruar festimet, kriza financiare të mos e ketë kaluar akoma "ilegalisht" kufirin.

17 Tetor 2008

15.10.08

Forza Milan :P

“Gol. Gol. Goooool. Eshtë e pabesueshme. 1-0. 2-0. Gjen edhe Milan rrugën e rrjetës, por aha, vec 2-1. Tirana mund Milanin. Edhe Milani mund të mundet”….!!!!

Me c’të qeshja më parë? Me stërvitjen e Milanit në Qemal Stafa? Me seriozitetin e tiranasve (vecanerisht pas golit të parë) apo me energjinë foshnjarake që zgjonte diku në hemisferën e vogël të trurit pasditet me ekzaltim të rremë në Radio Tiranën e të dielës “Nga njëra ndeshje në tjetrën”?!

“Ja ky është leksioni bardh e blu” – thoshtë gjithë seriozitet Veli Rada që në cdo dy sekonda, tre herë ia vinte theksin Milanit tek “a’-ja. MilAn-I :D

Po me atë serizitet e ndërpriste Skifter Këllici për t’i thurur lavde lojës prej kampionësh që po bënte “ekipi i pamposhtur i Tiranës”. :D

E në të njëjtin ritëm ekzaltimi bridhte në fushë, anash, jashtë e brenda saj Piro Ruvina me “përcjelljet sekondë pas sekonde të gjithckaje që ndodhte në fushë”.

Kuqezinjtë thanë sic pritej se ishin të lumtur të kontribuonin në këtë ndeshje në ndihmë të UNICEF-it. Trajneri i tyre bëri komentet prej një fjalie për cdo pyetje duke përfunduar se “I pëlqeu stërvitja e skuadrës së tij”. Kapiteni gjithë diplomaci vlerësoi përpjekjen shqiptare për të sjellë në Tiranë për bamirësi Milanin….kurse radio Tirana transmetonte “ndeshjen e shekullit” :D

Pa lidhje: :D
Rreth vizitës së skuadrës kuqezi në Tiranë
- Ekipit milanez iu rezervua një pritje nga kryeministri i vendit.
- Tek cili UNICEF do shkojnë paratë nuk është thënë akoma ( a kanë ato destinacion projekte
tëUNICEFIT në Shqipëri ?!)
- Në disa deklarata u tha se "të gjitha" të ardhurat janë për UNICEFIN, në ca të tjera u shndërruan në “një pjesë e mirë e të ardhurave”.
- Kush dhe sa janë paguar lojtarët e Milanit për këtë “ndeshje bamirësie”?
- Po Sheratoni?

Faqja zyrtare e milanit http://www.acmilan.com/ i përgjigjej një për një entuziamit dhe jehonës që ndeshi në Tiranë :P
P.s. Forza Milan. Forza Flamurtari. Forza të gjithë kuqezinjtë (edhe shqiptarë qofshin) :D
Ah po! Maldini is a hero! ;)

11.10.08

Diktatori mes nesh nëpërmjet të vesë (sipas meje)

A bëri mirë Xhunga që mori në intervistë Nexhmije Hoxhën?

Cështja nuk shtrohet nëse bëri mirë një gazetar apo një tjetër, por, a ka më vlerë të dëgjojmë c’ka për të thënë e veja a diktatorit? Kujtdo mikrofoni t’i flasë ajo, ligjëratat mbërrijnë të gjitha në veshët e shqiptarëve. C’farë të reje ka për të shtuar Nexhmije Hoxha që të justifikojë daljen e saj në ekran? Ka vendosur të kërkojë faljen publike që nuk dihet më se c’vlerë mund të ketë? Kërkon të japë ndonjë kontribut të padhënë? Apo thjesht është aty për të na kujtuar herë pas here se rrënjët e partisë së bashkëshortit të saj janë më të thella nga c’kujtojnë shqiptarët e sotëm?


Personalisht ndjeva dëshirë të menjëhershme për të ndërruar kanal, kohë dhe ngjarje kur znj. Hoxha doli në ekran. Më shumë se cdo herë tjetër, fiziku i saj më ngjau me atë të bashkëshortit që mbajti peng Shqipërinë, pa iu dridhur qerpiku për koston që pagoi në njerëz, në kulturë, në formim e në identitetin shqiptar.
M’u duk se pas 23 vjetësh, pashë versionin femër të diktatorit që shkatërroi deri në gen personalitetin dhe njeriun shqiptar.

Pse nuk kërkon falje N. Hoxha dhe si guxon që ta quajë bashkështortin e vet figurë pozitive?
C’mund te presësh tjetër nga e veja e një diktatori? Të thotë se burri i saj ishte protagonisti i shfarosjes së besimit tek vlera e njeriut në Shqipëri? Falë tij kemi ende sot në qarkullim me shumice manipulues të një cilësie të lartë, abuzues, tradhëtarë të besimit njerëzor, shërbyes interesash, njerëz që kanë frikë edhe nga fryma që marrin, jo më nga “udhëheqja” që janë mësuar të mitizojnë. Kemi në administratë burokratë të denjë për të jetuar 20 vjet mbrapa, vrasës së ideve, pengues të zhvillimit dhe shërbyes të izolimit militant. Të gjitha këto janë pasojë e punës së lavdërueshme 45 vjecare që bëri bashkëshorti i kësaj zonje në crrënjosjen e vlerave njerëzore, shplarjen e trurit dhe krijimin e “njeriut të ri”.
Figurë pozitive?! Posi, ashtu është, po të marrësh parasysh se sot ende fryma e tij drejtuese, asgjësuese dhe shkatërruese e risisë, vazhdon të lulëzojë në Tiranën e madhe. Nën këndvështrimin e saj, Enver Hoxha ia ka arritur qëllimit shumë më mirë nga c’e kishte parashikuar. Për bashkëshorten e tij ky nuk mund të përkthehet ndryshe vecse “ndikim i suksesshëm”, që në sinonimet e shqipes shumë lehtë zëvendësohet me pozitiv. Njëlloj si asgjësimi i mijëra intelektualëve që rrezikonin vënien në jetë të planit fatzi për krijimin e njeriut të ri.

A janë të besueshme akuzat e N. Hoxhës ndaj kryeminstrit aktual dhe ndaj kadaresë?
Asgjë nuk është më e besueshme në Shqipëri. Sali Berisha ka të gjitha të drejtat të jetojë në delirin e pa-mposhtjes, përderisa në atë piedestal ka arritur me meritën e tij dhe me pasivitetin, mungesën e përgatitjes dhe të nervit reagues të popullit që qeveris. Ismail Kadare shkruan shqip në mënyrë të papërsëritshme. Politikën dhe mbijetesën i ka pasur anë plotësuese në jetën e tij, kështu që nuk mund të bëhet fjalë për të besuar asnjë akuzë të zonjës Hoxha. Aq më tepër që ajo flet në pozicionin “Kapeni hajdutin”, kur vetë, së bashku me burrin e saj, i vodhën popullit shqiptar të vetmen pasuri:të qenit njeri funskional e me vlera.
Perdja e familjes Hoxha ka rënë një herë. Thjesht, pas saj nuk ka ngelur më asgjë!

10 Tetor 2008

7.10.08

Back here













Ok, it is nice, yes! :)










6.10.08

Dy ndodhi shqiptare

Delegacioni u fut ne radhën e kontrollit të pasaportave në Rinas. Zëri autoritar i njërit prej pjesëmarrësve më kërkoi të kaloja në zonën VIP… !!!...

Që në hyrje më morën gjithë mirësjellje pasaportën, bagazhin, pallton. Më shërbyen brenda sekondës kafen shoqëruar me biskota. Më pyesnin vazhdimisht nëse isha mirë … !!!..Unë vazhdoja të isha aq njëlloj sa c’kam qenë në 8 vitet e fundit që udhëtoj.

Kur avioni donte vetëm dhe 10 minuta të ngrihej, unë isha akoma e vetme në dhomën e « Vipave » !!!, kurse zyrtari autoritar akoma nuk kishte ardhur. E shqetësuar e marr në telefon.
« Po pi kafe këtu ngjitur »
Kafe? Stjuardesa përtej receptorit e lëshoi shumë të lartë piskamën.

Në castet e fundit, bashkë me rëndësinë e tij artificiale, mbërriti edhe zyrtari i lartë. Në avion u ngatërruan vendet dhe ai përfundoi në radhën 7. Gjithë siklet e pashë veten pre të falsitetit të tepruar 5 radhë para tij.

Në Tiranë kërkesat ishin për prenotime taksish dhe luksi në takime. Me të shkelur në tokën e huaj, as taksixhiu nuk ishte në gjendje të kuptonte kapadaillëkun në gjuhën e padëgjuar.

Në vizitat zyrtare, autoriteti i VIP-it shqiptar u zhduk si me magji. Anglishtja e calë e la në baltë, njohuritë e cunguara mbi cështjet që diskutoheshin gjithashtu.

Gjatë drekës zyrtare, pashë clirimin që ndjente të rrintë lirshëm, pa qenë nevoja të respektojë kapadaillëkun e shtrirë gjithandej në administratën nga vjen, me dyert e blinduara e rojet e pafund.

Pa titull, pa status, pa komunikim e pa roje, vendi i tij në radhën 7 edhe në kthim, m’u duk mëse i mjaftueshëm.

5 Tetor 2008

Numer 2
Ora 17.15. Në daljen e një rrugice të mbipopulluar në Copenhagen, një grup i madh njerëzish kishin ngulur sytë në tokë, mbi tre kuti të vogla shkrepësesh që mbulonin një top prej letre. « Here’s a go, here’s a ball. Here’s a move, here’s the stop. Where is the ball?” – pyeste me syte lart një djalë i ri që lëvizte kutitë e shkrepëses me topin e vogël nën njërën prej tyre. Tre-katër të tjerë jepnin e merrnin nga 500 krona për një hamendësim; disa fitonin, të tjerë bënin sikur nuk e dallonin ku ishte topi.

Gjithcka bëhej me shpejtësinë e erës. Më të tillë shpejtësi ndjeva edhe cantën e vogël të më shkëputej nga dora.
E trembur hidhem përpjetë dhe reagoj me sy më shumë sesa me zë. E tek përpij me zemërimin tim “atentatorin”, tjetri futi duart në kuletën që mbaja në dorën tjetër. Sapo kisha dalë nga dyqani e akoma e mbaja kuletën në dorë.
“Don’t touch my wallet”- dhe sytë më lëshuan xixa.
“Not touching it, not touching it. Just helping you to play madam. Where is the ball? Guess where is the ball and will give you back the wallet”
Sytë më përcëllonin. Mendja po ashtu. Një 500 kronëshe doli nga portofoli im, së bashku me disa euro që i nxirrte ndihmësi i”magjistarit”.
“Give me my money back or I will call the police. NOW!”
Thirrja e fundit duhet të ketë qenë jo vetëm më sy të kuq, por edhe me zë te zi, shoqëruar me një fytyrë kërcënuese, që më shumë ishte inerci e karakterit sesa besim se kërcënimi kishte vend. Por përsërita sërish fort:
“NOW”!
……Jepja, jepja lekët….!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
…..!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!..............................
“Si dreqi do m’i japësh lekët, ju marrtë djalli ju marrtë”
…..!!!!!!!!!!!!!!......!!!!!!!!!!!!!!!!.....

Tetë palë sy drejtohen njëherësh tek unë. “Pse shqiptare je ti a”?

« Po, që mos qofsha. Si ju » !

« Jepja të gjitha lekët, jepja. Edhe ik tash, na ler të luajmë”… !!!

Copenhageni m’u duk më i zymtë se kurrë.

E lashë Tiranën nga VIP-at, e i gjeta ata të ulur këmbëkryq duke vjedhur në mes të Danimarkës.

Kapadaillëku i atjeshëm pak ndryshonte nga mizerllëku i këtushëm. Në të dyja rastet, sjellja, veprimi dhe tjetërsimi shqiptar më therën në palcë. Për dreq!

6 Tetor 2008