22.6.10
2.2.10
Për shfuqizimin e mbledhjeve të gjata si shkelje e Kushtetutës
Kushtetutën ma kanë shkelur. Keq. Me të dyja këmbët. 17 herë brenda tre vjetësh. M’i hapën punë Gjykatës Kushtetuese. Edhe mua, që sot m’u desh të shikoj bazën e saj ligjore, funksionimin, përbërjen, historikun, vendimet, e me radhë.
Faqe interesante e saja në internet. E plogësht, gjumashe me info vizitash e pritjesh reciproke. Njëlloj si faqet e tjera të administratës e institucioneve në Shqipëri. Po për fat, mes rreshtave kishte edhe njoftime e vendime interesante. Ose të paktën, mua kanë filluar të më duken të tilla të gjitha gjërat që kanë lidhje me kushtetutën. Histori tjetër kjo.
Back tek kushtetuesja (gjykata). Ktheu mbrapsht marrëveshjen e ndarjes së kufijve detarë me Greqinë, dhe rrëzoi ligjin e lustracionit. Ok, janë pasardhës komunistësh e kanë lidhje me sistemin e kaluar. Pengojnë edhe këtë të sotmin, (të drejtësisë, siç më thotë një mikesha ime e urtë); ama do ishte akoma më tragjike sikur këta nëntë gjyqtarë të mos punon fare, e ligjet e Berishës të kalonin poshtë si uji në gurmaz.
Unë besoj tek Gjykata Kushtetuese. Kam qejf të besoj që ajo mundohet të funksionojë sipas parashikimeve ligjore. E më shumë se ajo, kam besim tek integriteti i gjyqtarëve. Jo domosdoshmërisht tek 9 të kushtetueses, por edhe jashtë saj. Nuk jemi të gjithë në një thes. Kjo vlen edhe për ta.
Përveç tyre, më pëlqen edhe Mesila. Më shumë se gjyqtarët më pëlqen. E bëri copë kushtetuesen me deklaratën për referendum për lustracionin. Edhe ekranet i çoroditi. Protagoniste në Opinion e në City Park, ajo nuk ka asgjë për të mos u pëlqyer. Madje edhe për t’u pasur “role model”. Duhet të ndryshoj profilin.
Përveç Kushtetueses, sot kishim “staff meeting” te zyra nga ku llogaria ime bankare furnizohet çdo muaj. E kisha ndarë mendjen të dëgjoja më vëmendje. Karshi meje, kolegia shkroi tre herë “Fillojmë? Mirëserdhët”. Raportim, briefing, debriefing, summery, short summery, very short summery....nga ora 09.00 -12.00, akoma ishim duke bërë “short summery” për aktivitetet e bëra javën e kaluar.
“Pushim për kafe? – Ndërkombëtari pa vëngër.- Sure, po para se të dalim, dua të shtoj nja dy-tre fjalë si e përjetova unë eksperiencën në Çorovodë dhe Patos, ku kolegu im, eksperti ndërkombëtar ka shkuar të ofrojë trajnim për trajnerët në heqjen e vetullave. Me pak fjalë, se kjo është shumë e rëndësishme për përqasjen tonë në politikat kyce të vendit, duhet që vetull-heqësi të qëndrojë përherë sipër vetull-mbajtësit, me vetull-heqësen në drejtim horizontal, duke e kapur në mes fijen që do heqë, pa e shkëputur menjëherë, por vetëm pasi ka lënë dhëmbëzat të zënë vend.
Pasi të jetë siguruar se të dy cepat e kanë përforcuar fijen dhe kanë maksimizuar shanset që ajo të shkulet me rrënjë, e jo të këputet për të mbirë sërish pas një ore, vetull-heqësi duhet edhe të balancojë nevojën për të hequr fije në të njëjtin rresht brenda të njëjtit hark kohor sekondash, apo duhet të vazhdojë 0.001 mm më lart, e të rikthehet aty pas disa sekondash. Të gjithë këto bëhen vetëm pasi jemi siguruar që vetulla është gjysëm e njomë, se përndryshe synimi për ta hequr,shkon në drejtimin e kundërt.
Të gjitha këto janë thelbësorë për t’u ditur në formim, sepse një ushtrues zanati në një sallon bukurie, duhet patjetër t’i dijë këto gjëra bazë, që për mua janë kaq thelbësore dhe të nevojshme.
A doni të dini si ngjan vetulla po e hoqe pa i mbajtur pincat horizontalisht në një qëndrim vertikal ndaj klientit? Jo? Doni kafe ju, I see! Po puna bëhet vetëm duke vëzhguar, dhe suksesi vjen nga ndarja e informacionit. 10 minuta pushim dhe kthehemi të diskutojmë për nevojën për reforma në sistemin e formimit profesional, sepse parukieret shqiptare kanë shumë mangësi në njohjen e procesit të heqjes së vetullave, që në vetvete është një rast tipik i mangësisë së aftësive për kualifikim. Kjo lidhet direkt me cilësinë e ulët të shërbimeve, që lë shumë të papunë. Prandaj nuk ju do Europa. Duhet të mësoni të hiqni vetullat...edhe të duroni mbledhjet e gjata”
Am I kidding? Not fully :(
Për Zotin, më mirë kushtetuta!
29.5.09
22.5.09
Please mind your female expectations
“Opinion” është bërë tashmë arena e testimeve. Nuk ka më mirë, sepse të jep mundësinë të shohësh, shijosh, parashikosh, përmbysësh e risjellësh parashikime dhe pritshmëri me shumicë.
Mbrëmë në panel gjashtë femra. Të gjitha kandidate për deputete. Të gjitha të bindura se individualisht vlenin shumë më tepër se pesë të tjerat vërdallë; e akoma më të bindura se partia që ato përfaqësojnë, është fituesja e padiskutueshme e 28 Qershorit.
Madje për këtë të dytën ishin shumë më të bindura edhe se për aftësitë e tyre debatuese. Jo të gjashta, në fakt.
Fevziu kishte vënë embargo pallavrash. Tre minuta në dispozicion të ligjëratës për secilën. E në 10 minutat e para u tremba. Monika Kryemadhi, Mesila Doda, Albana Vokshi, Shegush Ligori, Olta Xhacka dhe një e PR-së (që s’do jua mësoj dot emrat kurrë. Në fakt unë kam idenë se PR do të thotë Fatmir Mediu edhe pas Gërdecit, po nejse).
Pra, tre minuta për secilën. Aq po flisnin vërtet. Madje edhe më pak e më saktë sesa aq. Fevziu u tremb bashkë më mua këndej ekranit. Mirësjellja dhe e folura me radhë, përveçse e pazakontë, ishte dhe e frikshme. Dukej sikur të gjashta kishin ngrirë në karriget ngjyrë kremi të Opinionit.
“Ej, po po të doni ju, e heq atë tre minutëshin unë, vetëm bëni pak debat, aman, se më iku emisioni për peshk. Jepini pak ngjyrë debatit, se s’ka lezet”.
Kaq deshi Mesila me Albanën.
“Unë kandidoj në zonën e Fierit, sepse është një hambar i vërtetë në Shqipëri. Asnjëherë Partia Socialiste nuk i ka ndihmuar ata fermerë të shkretë, që mezi presin të votojnë për mua, sepse do t’iu zgjidh hallet një për një. Madje më të thjeshtë do ta kenë, sepse ata bujq e fermerë sot janë në NATO, janë kandidatë për të hyrë në BE, janë të lumtur që miqtë, të afërmit dhe komshinjtë e tyre infermierë apo mësues kanë pasur rritje page. Ata jetojnë nën qeverisjen e një njeriu që do t’iu mundësojë të shkojnë në Kosove brenda dy orësh, që komunikon drejtpërdrejt me ta, që jua ka bërë jetën shumë më të lehtë sesa e kishin ëndërruar ndonjëherë. Kurse ju, ju e çuat fshatin në kapitalizëm. Jeni njerëz pa vizion, pa program, të dështuar, ja çfarë jeni”.
“Më fal zoti Fevziu, unë jam kandidate e Partisë Socialiste në Elbasan, jam juriste, jam bijë në atë zonë. Jam krenare që jam nga Elbasani. Është hera e parë që unë jam tek ju. Por Partia Socialiste është partia e fitores. Dhe unë si juriste do t’i qëndroj pranë halleve të atyre njerëzve. Se Partia Socialiste ka vizion të qartë....
....po, po, atë po them. Ja sa ta mbaroj. Mirë, mirë, ja të mbarojë Albana në mos...”
“Unë jam Albana Vokshi. Kandidoj për Partinë e Reformave, për partinë e NATOS, për partinë e BE-së, për partinë e zhvillimit, të rrugëve, për partinë që do më çojë në Kosovën e origjinës, për partinë që e duan të gjithë ndërkombëtarët, për partinë demokratike, që është e vetmja parti me integritet”
“Albana, ç’do të thotë integritet”?
“Unë zonja Olta kam ardhur këtu të shpalos besimin tim të patundur se Partia Demokratike nuk është parti e ndërtimeve apo e dështimeve si partia jua. Partia Demokratike e ka futur këtë vend në NATO...dhe...dhe....dhe....”
“O Albana, Shqipërinë në NATO nuk e ka futur Partia Demokratike. Anëtarësimi në NATO kalon nëpër disa procedura që kanë filluar që në vitin 2000, ka pasur hapa dhe takime pa fund, e një ditë anëtarësimi do të ndodhte. Juve ju ra fati që të ishte në mandatin tuaj, kaq, por kjo nuk është aspak merite e partisë suaj. Ndonjë gjë për Durrësin do bësh ti? Apo do vazhdojmë të flasim për PD-në, ë Blendi?”
“Jo, zonja Kryemadhi, ja do kthehem edhe tek ju. Zonja Xhacka?”
“Albana, nuk na e tregove ç’do të thotë integritet...Megjithatë, po të them se ky popull është lodhur nga fjalët e veprat që ju as vetë nuk i kuptoni. Ju zonjë keni dështuar në mbajtjen e premtimit tuaj për të rritur shpenzimet për arsimin, që akoma zënë 3.4 % të GDP-së, dhe kjo është tre herë me e ulët se mesatarja e rajonit. Nëse flisni për rritje rrogash, lini mënjanë e nuk përmendni rritjen e çmimeve, të taksave, të papunësisë, të vështirësisë së integrimit brenda vendit, e jo më jashtë tij. Nejse, disa gjëra fillimisht duhen kuptuar, para se të marrësh mundimin të flasësh për to...”
“Avash një herë ti Olta, avash. Cilin arsim thua ti? Ne kemi ndërtuar 7 mijë e pesëqind e trembëdhjetë shkolla, kurse ju keni shembur pesë mijë e dyqind kopshte e hapësira publike për të ndërtuar pallate. Ne nuk flasim më për shkolla. Ne e kemi synimin aq larg sa juve nuk ju shkon as mendja. Ne flasim për internet moj, internet në çdo shkollë, në çdo shtëpi, në çdo kopsht, në çdo çerdhe. Ku të thojë kryeministri, atje do vejë interneti. Ja kështu!”
“Më falni, më falni...Unë për vete, unëëëëë.....Ok, Faleminderit. Unë jam kandidate për Partinë më të qëndrueshme dhe më të vërtetë në Shqipëri që nga viti 1991. Kjo është Partia Republikane, dhe unë jam tërësisht e nderuar që do iu jap shansin të gjithë Alidemsave të votojnë për mua. Shyqyr që kanë edhe ata një alternative të mirë. Se unë alidemse jam vetë, dhe Partia ime e don fort Ali Demin. Shumë fort”
“Bravo ju qoftë. Erdhën tre minutat e mia Blendi? Rrofsh. Ta filloj me Albanën. LSI mendon se vërtet Partia Demokratike ka bërë disa investime që nuk duhen mohuar, por rruga Durrës-Kukës nuk është i vetmi hall i shqiptarëve. Kandidatura që keni vënë ju është e pavlerë, sepse ty në Durrës nuk të njeh njeri si shpëtimtare apo si hall-zgjidhëse. Shqiptarët akoma besojnë se deputeti është personi të cilit ata duhet t’i drejtohen për ndihmë që nga çështjet politike, deri tek hallet që kanë për ujin e vaditjes apo mungesën e dritave. Pra, kandidati duhet të ketë lidhje të ngushtë me zonën ku kërkon votat.
Njëlloj është konstatimi edhe për zonjën Doda.
Kurse Shegushit dhe Oltës do i thoja se Partia Socialiste është po aq fajtore dhe dështake sa Partia Demokratike, sepse ajo ka qenë palë me Sali Berishën, dhe së bashku i keni kaluar në parlament ligjet antireformë, ndryshimet në kushtetutë, deformimet në kodin zgjedhor, ligjet për blerjen, shitjen apo shfrytëzimin e Shqipërisë. Të gjitha i keni bërë bashkë. Edhe heshtjen kur duhet të flisnit. Dhe nuk ka qenë PS, por ka qenë LSI opozitarja e vetme e Sali Berishës”.
“Ti Monika nuk di çfarë flet. Se Partia Demokratike nuk ka kaluar asnjë ligj kundër interesit të shqiptarëve. Sali Berisha është njeriu më i afërt i halleve të këtij kombi, po më shumë është zgjidhësi i tyre. Ja kështu!”
“O Albana, o Mesila, po boll folët në të njëjtën kohë. Po prit, prit. Po dëgjoni njëra-tjetrën të paktën...Po zonja Xhacka”
“Nuk është e nevojshme që të bësh rezyme të gjërave të pavërteta që pretendon se ka bërë partia demokratike, pasi këto dy zonja e bëjnë shumë më mirë se unë këtë përmbledhje dështimesh. Dhe partia demokratike ka ditur të zgjedhë me kujdesin më të madh personazhet që do ta prishin me përsosmëri imazhin e saj.
Doja vetëm të thoja se shqetësimi im primar lidhet me politikat që do të ndikojnë tek e nesërmja, tek e ardhmja që do të jetohet pa prezencën e atyre që sot marrin vendimet për interesa të çastit dhe tërësisht vetjake. Arsimi është plagë dhe investimet në bujqësi të zhdukura. Prandaj mendoj se alternativat dhe llogaritë duhen bërë me laps në dorë e me konsultim ekspertësh teknike, jo me bindje partiake e me demagogji.”
“Nuk është e vërtetë, nuk është e vërtetë. Hm. Kush je ti moj Oltë, që dike të flasësh për alternativat. Se PS-ja, se PD-ja, se unë.....kurse ti...PD-ja thashë!”
.....e ndërrova kanalin. Por Olta Xhacka i mori të gjitha pikët e mia, edhe pse Partia Socialiste më duket shumë e sëmurë.
Ama edhe nga kjo përballje, vazhdova të ndjej çudinë e ngjashmërisë që kanë përfaqësuesit e të dyja palëve në debat. Jo me njëri-tjetrin, por brenda sojit.
Xhacka dhe Ligori me zë më të ulët, kontroll të vetvetes, siguri në subjektin për të cilin flasin, të gatshme të lëshojnë pe në bisedë, asnjëherë të deformuara në fytyrë, me një vetë-përmbajtje të arrirë, edhe pse të vështirë në debat.
Doda dhe Vokshi, me gjestikulacion të shtrembëruar, dëgjim me shpoti, dorën sipër lartësisë së hundës, zërin në garë për ta pasur edhe mbi zërin e tjetrës, jo më të kundërshtareve përballë; argumentet të gjitha vërtiten rreth NATO-s e Sali Berishës, aspak origjinalitet, por gjithë arrogancë në debat, me një vetëbesim që ngjan më shumë fatkeq sesa i sëmurë.
Kryemadhi dhe ajo e PR-së mbushën mirë sipas kërkesave.
Mirë, unë nuk votoj në Korcë, as për PS-në, por të paktën Xhacka më në fund më dha një ide se si duhet të jetë njeriu (në këtë rast, femra) për të cilin duhet votuar në 28 Qershor.
Mbrëmë në panel gjashtë femra. Të gjitha kandidate për deputete. Të gjitha të bindura se individualisht vlenin shumë më tepër se pesë të tjerat vërdallë; e akoma më të bindura se partia që ato përfaqësojnë, është fituesja e padiskutueshme e 28 Qershorit.
Madje për këtë të dytën ishin shumë më të bindura edhe se për aftësitë e tyre debatuese. Jo të gjashta, në fakt.
Fevziu kishte vënë embargo pallavrash. Tre minuta në dispozicion të ligjëratës për secilën. E në 10 minutat e para u tremba. Monika Kryemadhi, Mesila Doda, Albana Vokshi, Shegush Ligori, Olta Xhacka dhe një e PR-së (që s’do jua mësoj dot emrat kurrë. Në fakt unë kam idenë se PR do të thotë Fatmir Mediu edhe pas Gërdecit, po nejse).
Pra, tre minuta për secilën. Aq po flisnin vërtet. Madje edhe më pak e më saktë sesa aq. Fevziu u tremb bashkë më mua këndej ekranit. Mirësjellja dhe e folura me radhë, përveçse e pazakontë, ishte dhe e frikshme. Dukej sikur të gjashta kishin ngrirë në karriget ngjyrë kremi të Opinionit.
“Ej, po po të doni ju, e heq atë tre minutëshin unë, vetëm bëni pak debat, aman, se më iku emisioni për peshk. Jepini pak ngjyrë debatit, se s’ka lezet”.
Kaq deshi Mesila me Albanën.
“Unë kandidoj në zonën e Fierit, sepse është një hambar i vërtetë në Shqipëri. Asnjëherë Partia Socialiste nuk i ka ndihmuar ata fermerë të shkretë, që mezi presin të votojnë për mua, sepse do t’iu zgjidh hallet një për një. Madje më të thjeshtë do ta kenë, sepse ata bujq e fermerë sot janë në NATO, janë kandidatë për të hyrë në BE, janë të lumtur që miqtë, të afërmit dhe komshinjtë e tyre infermierë apo mësues kanë pasur rritje page. Ata jetojnë nën qeverisjen e një njeriu që do t’iu mundësojë të shkojnë në Kosove brenda dy orësh, që komunikon drejtpërdrejt me ta, që jua ka bërë jetën shumë më të lehtë sesa e kishin ëndërruar ndonjëherë. Kurse ju, ju e çuat fshatin në kapitalizëm. Jeni njerëz pa vizion, pa program, të dështuar, ja çfarë jeni”.
“Më fal zoti Fevziu, unë jam kandidate e Partisë Socialiste në Elbasan, jam juriste, jam bijë në atë zonë. Jam krenare që jam nga Elbasani. Është hera e parë që unë jam tek ju. Por Partia Socialiste është partia e fitores. Dhe unë si juriste do t’i qëndroj pranë halleve të atyre njerëzve. Se Partia Socialiste ka vizion të qartë....
....po, po, atë po them. Ja sa ta mbaroj. Mirë, mirë, ja të mbarojë Albana në mos...”
“Unë jam Albana Vokshi. Kandidoj për Partinë e Reformave, për partinë e NATOS, për partinë e BE-së, për partinë e zhvillimit, të rrugëve, për partinë që do më çojë në Kosovën e origjinës, për partinë që e duan të gjithë ndërkombëtarët, për partinë demokratike, që është e vetmja parti me integritet”
“Albana, ç’do të thotë integritet”?
“Unë zonja Olta kam ardhur këtu të shpalos besimin tim të patundur se Partia Demokratike nuk është parti e ndërtimeve apo e dështimeve si partia jua. Partia Demokratike e ka futur këtë vend në NATO...dhe...dhe....dhe....”
“O Albana, Shqipërinë në NATO nuk e ka futur Partia Demokratike. Anëtarësimi në NATO kalon nëpër disa procedura që kanë filluar që në vitin 2000, ka pasur hapa dhe takime pa fund, e një ditë anëtarësimi do të ndodhte. Juve ju ra fati që të ishte në mandatin tuaj, kaq, por kjo nuk është aspak merite e partisë suaj. Ndonjë gjë për Durrësin do bësh ti? Apo do vazhdojmë të flasim për PD-në, ë Blendi?”
“Jo, zonja Kryemadhi, ja do kthehem edhe tek ju. Zonja Xhacka?”
“Albana, nuk na e tregove ç’do të thotë integritet...Megjithatë, po të them se ky popull është lodhur nga fjalët e veprat që ju as vetë nuk i kuptoni. Ju zonjë keni dështuar në mbajtjen e premtimit tuaj për të rritur shpenzimet për arsimin, që akoma zënë 3.4 % të GDP-së, dhe kjo është tre herë me e ulët se mesatarja e rajonit. Nëse flisni për rritje rrogash, lini mënjanë e nuk përmendni rritjen e çmimeve, të taksave, të papunësisë, të vështirësisë së integrimit brenda vendit, e jo më jashtë tij. Nejse, disa gjëra fillimisht duhen kuptuar, para se të marrësh mundimin të flasësh për to...”
“Avash një herë ti Olta, avash. Cilin arsim thua ti? Ne kemi ndërtuar 7 mijë e pesëqind e trembëdhjetë shkolla, kurse ju keni shembur pesë mijë e dyqind kopshte e hapësira publike për të ndërtuar pallate. Ne nuk flasim më për shkolla. Ne e kemi synimin aq larg sa juve nuk ju shkon as mendja. Ne flasim për internet moj, internet në çdo shkollë, në çdo shtëpi, në çdo kopsht, në çdo çerdhe. Ku të thojë kryeministri, atje do vejë interneti. Ja kështu!”
“Më falni, më falni...Unë për vete, unëëëëë.....Ok, Faleminderit. Unë jam kandidate për Partinë më të qëndrueshme dhe më të vërtetë në Shqipëri që nga viti 1991. Kjo është Partia Republikane, dhe unë jam tërësisht e nderuar që do iu jap shansin të gjithë Alidemsave të votojnë për mua. Shyqyr që kanë edhe ata një alternative të mirë. Se unë alidemse jam vetë, dhe Partia ime e don fort Ali Demin. Shumë fort”
“Bravo ju qoftë. Erdhën tre minutat e mia Blendi? Rrofsh. Ta filloj me Albanën. LSI mendon se vërtet Partia Demokratike ka bërë disa investime që nuk duhen mohuar, por rruga Durrës-Kukës nuk është i vetmi hall i shqiptarëve. Kandidatura që keni vënë ju është e pavlerë, sepse ty në Durrës nuk të njeh njeri si shpëtimtare apo si hall-zgjidhëse. Shqiptarët akoma besojnë se deputeti është personi të cilit ata duhet t’i drejtohen për ndihmë që nga çështjet politike, deri tek hallet që kanë për ujin e vaditjes apo mungesën e dritave. Pra, kandidati duhet të ketë lidhje të ngushtë me zonën ku kërkon votat.
Njëlloj është konstatimi edhe për zonjën Doda.
Kurse Shegushit dhe Oltës do i thoja se Partia Socialiste është po aq fajtore dhe dështake sa Partia Demokratike, sepse ajo ka qenë palë me Sali Berishën, dhe së bashku i keni kaluar në parlament ligjet antireformë, ndryshimet në kushtetutë, deformimet në kodin zgjedhor, ligjet për blerjen, shitjen apo shfrytëzimin e Shqipërisë. Të gjitha i keni bërë bashkë. Edhe heshtjen kur duhet të flisnit. Dhe nuk ka qenë PS, por ka qenë LSI opozitarja e vetme e Sali Berishës”.
“Ti Monika nuk di çfarë flet. Se Partia Demokratike nuk ka kaluar asnjë ligj kundër interesit të shqiptarëve. Sali Berisha është njeriu më i afërt i halleve të këtij kombi, po më shumë është zgjidhësi i tyre. Ja kështu!”
“O Albana, o Mesila, po boll folët në të njëjtën kohë. Po prit, prit. Po dëgjoni njëra-tjetrën të paktën...Po zonja Xhacka”
“Nuk është e nevojshme që të bësh rezyme të gjërave të pavërteta që pretendon se ka bërë partia demokratike, pasi këto dy zonja e bëjnë shumë më mirë se unë këtë përmbledhje dështimesh. Dhe partia demokratike ka ditur të zgjedhë me kujdesin më të madh personazhet që do ta prishin me përsosmëri imazhin e saj.
Doja vetëm të thoja se shqetësimi im primar lidhet me politikat që do të ndikojnë tek e nesërmja, tek e ardhmja që do të jetohet pa prezencën e atyre që sot marrin vendimet për interesa të çastit dhe tërësisht vetjake. Arsimi është plagë dhe investimet në bujqësi të zhdukura. Prandaj mendoj se alternativat dhe llogaritë duhen bërë me laps në dorë e me konsultim ekspertësh teknike, jo me bindje partiake e me demagogji.”
“Nuk është e vërtetë, nuk është e vërtetë. Hm. Kush je ti moj Oltë, që dike të flasësh për alternativat. Se PS-ja, se PD-ja, se unë.....kurse ti...PD-ja thashë!”
.....e ndërrova kanalin. Por Olta Xhacka i mori të gjitha pikët e mia, edhe pse Partia Socialiste më duket shumë e sëmurë.
Ama edhe nga kjo përballje, vazhdova të ndjej çudinë e ngjashmërisë që kanë përfaqësuesit e të dyja palëve në debat. Jo me njëri-tjetrin, por brenda sojit.
Xhacka dhe Ligori me zë më të ulët, kontroll të vetvetes, siguri në subjektin për të cilin flasin, të gatshme të lëshojnë pe në bisedë, asnjëherë të deformuara në fytyrë, me një vetë-përmbajtje të arrirë, edhe pse të vështirë në debat.
Doda dhe Vokshi, me gjestikulacion të shtrembëruar, dëgjim me shpoti, dorën sipër lartësisë së hundës, zërin në garë për ta pasur edhe mbi zërin e tjetrës, jo më të kundërshtareve përballë; argumentet të gjitha vërtiten rreth NATO-s e Sali Berishës, aspak origjinalitet, por gjithë arrogancë në debat, me një vetëbesim që ngjan më shumë fatkeq sesa i sëmurë.
Kryemadhi dhe ajo e PR-së mbushën mirë sipas kërkesave.
Mirë, unë nuk votoj në Korcë, as për PS-në, por të paktën Xhacka më në fund më dha një ide se si duhet të jetë njeriu (në këtë rast, femra) për të cilin duhet votuar në 28 Qershor.
19.5.09
Requiem Æternam
Më pëlqen ta kundërshtoj veten. T’i bëj gjërat se prapthi nga ç’më këshillon ajo. S’më ndodh shpesh, ndaj nuk u mendova gjatë (s’u mendova hiç në fakt, se më kanë thënë se nuk më shkojnë mendimet), edhe njëlloj si 10 ditë më parë, sapo alarmi i celularit filloi të bjerë, e pashë veten në këmbë.
Tirana akoma nuk ishte zbardhur. Rrugët ende të shkreta e të pashqetësuara, përveç dum-dumeve që do shpërndajnë sot fruta-perimet dhe makinës sime, që po kënaqet duke përshkuar të verdhë pulsuese në çdo semafor. Ora 05.00 e mëngjesit në unazë.
Në 05.45 në Laç. Rroftë qeveria e rrugëve!
Në pjesën hyrëse kanë shtrirë nga një polic betoni në çdo 10 metra. Më thërrmijëzuan rekordin. Ama tek kodrina ku fillon ngjitja për tek kisha e Shna Nout, mbërrita në orën 06.00 a.m.
Doja të nxirrja atletet e mia heroike. Por rruga ishte shumë e bllokuar nga vendasit që po ngjiteshin duke mbartur topa, tullumbace, varëse, rroba, këpucë, korniza, biskota, pije freskuese, fara, kaseta, gazeta, ujë e qirinj nëpër duar. Ora është akoma 06.00 e mëngjesit, por ata duket sikur janë gdhirë duke pritur besimtarët. Apo vizitorët? Kërkuesit e shërimeve, shpëtimeve, shpërblimeve. Të merituara (sipas gjithsecilit).
Para meje një makinë me targa TR. Qenkan ngritur më herët se unë. Më para një tjetër makinë TR. Paskan hall më të madh. Në krye një vendas me targa Laci. I besoj idesë se duhet lënë të vazhdojë në krye. E njeh rrugën më mirë. Por po ecën ngadalë. Shumë. Jo se është e vështirë rruga. E kanë shtruar më mirë se unazën. Por para ka makina të tjera. Dhe shumë njerëz.
Dikur kodra ishte shumë e pjerrët dhe vargu i njerëzve ecte zbathur deri në kishë. Ashtu kishte shkuarr deri në majë edhe shenjti vetë. Sot, përveç shkëmbit të lëruar dikur për makinat, paskan shtruar me çimento edhe rrugën e këmbësorëve që bie më diagonale dhe më prerë se ajo e makinës. Pra, nuk ia vleka as të vesh atletet, as të heq këpucët.
Ok. Gaz? Jo, pjerrët dhe njerëz. Në oborrin e pasim të kishës nuk ka asnjë vend për parking. Furgona, makina, të reja, të vjetra, shofera e shofere që djersijnë se nuk dinë ku ta kthejnë makinën. E lë përballë kryqit të madh që është në majën më të lartë. Deri atje makina nuk arrin, por të paktën e sheh. Mbase lutet edhe ajo.
Shumica e njerëzve janë nga Tirana. Të ardhur ndodhta; dhe të rikthyer këtu për mëngjes. Vajzat me taka. Meshkujt me kokën poshtë.
“Beni and Alda forever”; “Tani zemra ime”; ‘Fëmijët e Verës”; “Soni, ti amo”...Bojë spruco e hedhur gjithandej në gurët dhe shkëmbinjtë jashtë kishës. Shkrimet mbi to dëshmojnë besimin e patundur se lutja nuk është vetëm për shenjtin, por për këdo që ka mundësi t’i thotë Zotit ndonjë fjalë të mirë për nevojtarët.
Shna Nou thonë se ka ardhur këtu shkarazi, edhe me siguri do i dalë koha të vijë t’i lexojë këta emrat. Kurse në kishën e tij në Padova, s’lexova ndonjë lutje të ngjashme as jashtë, as brenda kishës.
Nuk dua molto. As biskota. As cubukw. Jo, as patatina. Rrugën, po e hapët dot, mirë do ishte.
Në kthinën e ngushtë një kalimëshe ku ngecin e ecin një metër para e tre mbrapa një varg i tërë makinash, kanë ardhur dy policë. Dy punonjës policie në fakt. Me pak mund e përpjekje, po e vënë në fill trafikun.
Në daljen për në autostradë, laçianët kërkojnë të drejtën e rrugës. S’e di nga e kanë gjetur, po më mirë ta kishin shkruar tek shkëmbinjtë e kishës, sesa tek ura e mbikalimit që po iu ndërtohej. Më shpejt do ishte dëgjuar.
Për tjetër gjë iu luta Zotit, tjetër më bëri të dëgjoj. Shkova në radio të verifikoj lajmin. Përcjellësi më bëri be e rrufe se ishte vërtet Adi dhe jo ai që i është shtuar listës së G99-ës. Nuk më tregoi nëse e kanë bërë për inat të Qetsorit. Përkundrazi. Më pyeti madje përse nuk e kam ndarë akoma mendjen për votën time të 28 Qershorit.
Tirana akoma nuk ishte zbardhur. Rrugët ende të shkreta e të pashqetësuara, përveç dum-dumeve që do shpërndajnë sot fruta-perimet dhe makinës sime, që po kënaqet duke përshkuar të verdhë pulsuese në çdo semafor. Ora 05.00 e mëngjesit në unazë.
Në 05.45 në Laç. Rroftë qeveria e rrugëve!
Në pjesën hyrëse kanë shtrirë nga një polic betoni në çdo 10 metra. Më thërrmijëzuan rekordin. Ama tek kodrina ku fillon ngjitja për tek kisha e Shna Nout, mbërrita në orën 06.00 a.m.
Doja të nxirrja atletet e mia heroike. Por rruga ishte shumë e bllokuar nga vendasit që po ngjiteshin duke mbartur topa, tullumbace, varëse, rroba, këpucë, korniza, biskota, pije freskuese, fara, kaseta, gazeta, ujë e qirinj nëpër duar. Ora është akoma 06.00 e mëngjesit, por ata duket sikur janë gdhirë duke pritur besimtarët. Apo vizitorët? Kërkuesit e shërimeve, shpëtimeve, shpërblimeve. Të merituara (sipas gjithsecilit).
Para meje një makinë me targa TR. Qenkan ngritur më herët se unë. Më para një tjetër makinë TR. Paskan hall më të madh. Në krye një vendas me targa Laci. I besoj idesë se duhet lënë të vazhdojë në krye. E njeh rrugën më mirë. Por po ecën ngadalë. Shumë. Jo se është e vështirë rruga. E kanë shtruar më mirë se unazën. Por para ka makina të tjera. Dhe shumë njerëz.
Dikur kodra ishte shumë e pjerrët dhe vargu i njerëzve ecte zbathur deri në kishë. Ashtu kishte shkuarr deri në majë edhe shenjti vetë. Sot, përveç shkëmbit të lëruar dikur për makinat, paskan shtruar me çimento edhe rrugën e këmbësorëve që bie më diagonale dhe më prerë se ajo e makinës. Pra, nuk ia vleka as të vesh atletet, as të heq këpucët.
Ok. Gaz? Jo, pjerrët dhe njerëz. Në oborrin e pasim të kishës nuk ka asnjë vend për parking. Furgona, makina, të reja, të vjetra, shofera e shofere që djersijnë se nuk dinë ku ta kthejnë makinën. E lë përballë kryqit të madh që është në majën më të lartë. Deri atje makina nuk arrin, por të paktën e sheh. Mbase lutet edhe ajo.
Shumica e njerëzve janë nga Tirana. Të ardhur ndodhta; dhe të rikthyer këtu për mëngjes. Vajzat me taka. Meshkujt me kokën poshtë.
“Beni and Alda forever”; “Tani zemra ime”; ‘Fëmijët e Verës”; “Soni, ti amo”...Bojë spruco e hedhur gjithandej në gurët dhe shkëmbinjtë jashtë kishës. Shkrimet mbi to dëshmojnë besimin e patundur se lutja nuk është vetëm për shenjtin, por për këdo që ka mundësi t’i thotë Zotit ndonjë fjalë të mirë për nevojtarët.
Shna Nou thonë se ka ardhur këtu shkarazi, edhe me siguri do i dalë koha të vijë t’i lexojë këta emrat. Kurse në kishën e tij në Padova, s’lexova ndonjë lutje të ngjashme as jashtë, as brenda kishës.
Më erdhën ndër mend të njohurit e mi nga Goa, që cdo të martë maji shkonin në kishë, kurse 13 Qershorët i ndanin midis Padovas dhe Portugalisë, ku thuhet se shenjti ka lindur e jetuar para se të bënte një vizitë mbi Lac.
Në hyrje të kishës radha është deri tek shkalla më e largët e saj. Nuk ka mundësi. Është akoma shumë herët për të qenë kaq plot. E martë vërtet, dhe të martat e mrekullive për të shëruar kokën, shpirtin, mendimet, sharjet e komshies, papunësinë e djalit, beqarinë e vajzës, zënkat me kunatën, inatet me kunatin, syrin e keq të shoqeve, sytë e plasur të shokëve, po iu vjen fundi. Edhe duhen bërë tre të marta radhazi që lutja të zërë vend. “O Zot, ki pak kujdes në kutitë e votimit në 28 Qershor”.
“Edi, kthehu sa më parë”
...Se besoj ta kenë me Edin e Tiranës atë shënim të shkruar me bojë të kuqe tek shkëmbi që po çajnë për të bërë vendin e ri të meshës! T’i ketë ardhur nami deri këtu?
Ndonjë emër tjetër të dyshimtë nuk ka. Çaj grumbullin e njerëzve. Nuk kam as foto apo rroba në duar, as fjalë në gojë, as kërkesë në mend. Pa shqetësuar vargun e njerëzve që vazhdojnë të godasin siç e mbaj mend që herën e parë, statujën e Shna Nout me lekë hekuri. “Shejti Shna No, na ndihmo...” dhe gëdap, monedhat mbi statujën me fëmijë në krah, që e kanë vendosur aq lart enkas për të mos u arritur, për të mos u prekur, puthur apo adhuruar në mënyrë pagane.
...Se besoj ta kenë me Edin e Tiranës atë shënim të shkruar me bojë të kuqe tek shkëmbi që po çajnë për të bërë vendin e ri të meshës! T’i ketë ardhur nami deri këtu?
Ndonjë emër tjetër të dyshimtë nuk ka. Çaj grumbullin e njerëzve. Nuk kam as foto apo rroba në duar, as fjalë në gojë, as kërkesë në mend. Pa shqetësuar vargun e njerëzve që vazhdojnë të godasin siç e mbaj mend që herën e parë, statujën e Shna Nout me lekë hekuri. “Shejti Shna No, na ndihmo...” dhe gëdap, monedhat mbi statujën me fëmijë në krah, që e kanë vendosur aq lart enkas për të mos u arritur, për të mos u prekur, puthur apo adhuruar në mënyrë pagane.
In nómine Patris et Fílii et Spíritus Sancti.
Glória Patri, et Fílio et Spirítui Sancto. Sicut erat in princípio, et nunc et semper et in sæ´cula sæculórum. Amen.
M’u duk më i penduar Krishti i sotëm në kryq. Të jetë lodhur nga hallet e gjithë këtyre njerëzve që nuk ngrihen nga gjunjëzimi para tij?
Glória Patri, et Fílio et Spirítui Sancto. Sicut erat in princípio, et nunc et semper et in sæ´cula sæculórum. Amen.
M’u duk më i penduar Krishti i sotëm në kryq. Të jetë lodhur nga hallet e gjithë këtyre njerëzve që nuk ngrihen nga gjunjëzimi para tij?
“Unë s’dua të jem egoiste o zot, po pasi të më kesh plotësuar nja katër a pesë nga dëshirat që të thashë, të lutëm mos i zër ato 21 vendet në parlament ku duhen të ulen femrat. Për të pasur kemi boll. Lër edhe nja 30 bosh për të rinjtë. Dhe të lutem, gjej një nuse për Edi Ramën e një librezë pensioni për Sali Berishën. Faleminderit”.
Jashtë dielli akoma nuk ka ardhur në këtë anë të malit. Makinat po shtohen. Njerëzit në këmbë gjithashtu. Ka një ndryshim mes tyre. Në këmbë janë ose vendasit, ose të ardhurit me furgona. Duken në lëkurën e fortë të fytyrës dhe flokët e gjata, tw ashpra e tw ndara në mes. Në dorë, përgjithësisht mbajnë rroba dhe foto.
Në zbritje, një tufë grash po rropateshin të gjenin një copë mali të pashtruar apo të pazënë nga kioskat prej dërrase, që të ecnin në këmbë e të bënin grumbujt e zakonshëm me gurë. Akoma nuk e di përse duhen.
Nuk dua molto. As biskota. As cubukw. Jo, as patatina. Rrugën, po e hapët dot, mirë do ishte.
Në kthinën e ngushtë një kalimëshe ku ngecin e ecin një metër para e tre mbrapa një varg i tërë makinash, kanë ardhur dy policë. Dy punonjës policie në fakt. Me pak mund e përpjekje, po e vënë në fill trafikun.
Në daljen për në autostradë, laçianët kërkojnë të drejtën e rrugës. S’e di nga e kanë gjetur, po më mirë ta kishin shkruar tek shkëmbinjtë e kishës, sesa tek ura e mbikalimit që po iu ndërtohej. Më shpejt do ishte dëgjuar.
Në Tiranë në 07.40 a.m. Dëgjoj në radio se Adi i Big Brother është përfshirë në listat e G99-ës. E thotë një burim i sigurtë dhe sekret. Pas tre minutash, burimi kupton se sekretin e tij e kish marrë lumi e e kish çuar tek Panorama.
Për tjetër gjë iu luta Zotit, tjetër më bëri të dëgjoj. Shkova në radio të verifikoj lajmin. Përcjellësi më bëri be e rrufe se ishte vërtet Adi dhe jo ai që i është shtuar listës së G99-ës. Nuk më tregoi nëse e kanë bërë për inat të Qetsorit. Përkundrazi. Më pyeti madje përse nuk e kam ndarë akoma mendjen për votën time të 28 Qershorit.
S’e di akoma. Duhet të shkoj çdo të martë në Laç për 10 apo 20 vitet e ardhshme, deri sa kryeministri të ketë jetë, shëndet e mend për politikë.
Sicut erat in princípio, et nunc et semper et in sæ´cula sæculórum – ose shqip, “Selanik e përpjetë, kështu ka qenë, kështu mos mbettë”
Amen!
14.5.09
Karaburuni – the other side
Mëngjesi i ngjante pamundësisë. Vërtet u ngrita që sapo alarmi i ëmbël i celularit filloi të bjerë në orën 05.00 fiks, po qepallat nuk më bindeshin, edhe pse ashtu përgjumësh mundohesha t’i jepja krahë synimit tim për të bërë ekspeditë.
Makinën e lamë aty ku as nuk shkonte dot më, e as nuk i lejohej të ngjitej më sipër. Në shpinë çantat e piknikistëve. Në këmbë atletet që mezi i nxora nga arkiva shumëvjeçare.
Gadishulli fillon i ashpër që në rrëzë të tij. Pas pjerrësisë së 100 metrave të para u ndjeva e sfiduar. Po ja, edhe ca hapa, edhe ca, edhe caaaaa....pastaj të ulem vetëm pak....
Që nga shpella e Dukgjonit e deri tek gjiri i mrekullueshëm i Brisanit rruga është buzë detit. E shtruar për të kaluar makinat e ushtrisë që kanë sjellë betonin për të ndërtuar brezaret me bunkerë. Poshtë tyre, Joni është thellësisht blu...dhe bregu i tij kërcënues. I thepisur, me gurë me maja të mprehta, me një mol të shkatërruar nga dallgët e dimrit, poshtë një pike studim-vrojtimi që në 40 vjet nuk gjurmoi dot asnjë mizë.
Makinën e lamë aty ku as nuk shkonte dot më, e as nuk i lejohej të ngjitej më sipër. Në shpinë çantat e piknikistëve. Në këmbë atletet që mezi i nxora nga arkiva shumëvjeçare.
Gadishulli fillon i ashpër që në rrëzë të tij. Pas pjerrësisë së 100 metrave të para u ndjeva e sfiduar. Po ja, edhe ca hapa, edhe ca, edhe caaaaa....pastaj të ulem vetëm pak....
Por nga “pak”, u bë një orë rrugë duke ngjitur prerë të përpjetën në Sedovinë. Poshtë saj këneta që mban të mbytur Orikun, qytetin e lashtë ilir, bashkë më mbretëreshën Rugjinë, që thonë se e mallkoi qytetin e famshëm të lashtësisë e u mbyt edhe vetë bashkë me të, para se të binte në dorë të romakëve.
Përbri majës së parë të ngjitur, në këmbët e saj duket Kisha e Marmiroit, mbi një kodrinë, rrethuar nga gropa të mëdha plot ujë e zhuka. Është e vetmja ndërtesë që i ka mbijetuar mbytjes së Orikut të vjetër.
Pas dy gllënjkave çaj të ftohtë, kur ora shënon akoma 06.00 ( e në këtë orë do isha në gjumë për kokërr të qejfit në Tiranë), rifillon ngjitja. Në Dushk pjerrësia bie disi. Frymëmarrja rregullohet e sytë kanë kohë të vështrojnë bazën e Pashalimanit që fshihet pas çdo maje të kapërcyer. Vija ndarëse midis kënetës dhe detit duket akoma po aq qartë sa terreni që këneta ka filluar të zaptojë qëkurse pompat dhe kanalet kulluese nuk funksionojnë më në luginë.
Ana e dukshme e Karaburunit, faqja që sheh nga brenda gjirit të Vlorës, është shumë e zhveshur. Në Lical kalojmë pyllin e vetëm të faqes, që përshkohet për pak minuta. Rruga është shumë e ngushtë. Duket që ka kohë të gjatë pa u shkelur edhe nga banorët e zonave përreth.
Teksa dielli është ngjitur goxha mbi Akrokrenaunet përballë, në kahun tjetër të gjirit, ulemi të bëjmë pushimin e parë ushqimor. (në Tiranë do isha akoma në gjumë si fundjavë që është, ose maksimumi do isha duke pirë kafen e mëngjesit). Përveç çajit, dalin edhe shishet bosh që i drejtojmë tek rezervuari i vogël në shteg të Lekgjinit. Tashmë ndodhemi gati 800 metra mbi nivelin e detit. Nuk ka se si te ketë ujë në këtë majë mali buzë detit. I gjithi është 800 metra poshtë. Por, i miri gjyshi im e ka ndërtuar që në 1940-ën këtë pus. Ka vendosur edhe sitë e filtra dhe uji i shiut grumbullohet e kullon aty.
Dikur ishte i vetmi burim uji për banorët e paktë.
Kjo është maja e dukshme nga Vlora. Përballë saj duket tashmë Orikumi dhe Vlora bashkë. 360 gradë kthim vetëm i kokës, dhe në kahun tjetër shfaqet madhështor, i errët, i frikshëm, i bukur, i thellë dhe sundues deti Jon.
Nëse ngjitja për në majë m’u duk e pjerrët dhe e lodhshme, zbritja për në kahun tjetër shfaqej më sfiduese dhe jomiqësore nga ç’e mbaja mend. Pjerrësia është thikë. Kjo anë e fshehtë e Karaburunit, që nuk shihet dot po s’i shkove pas me anije ose po nuk vjen ta vizitosh në këmbë siç po bëja vetë, nuk është aq e zhveshur sa ana që duket nga gjiri i Vlorës. Përkundrazi. Valanidhet dhe lisat janë më të shumtë. Vende-vende sheh edhe dardhë të shartuara e fiq të mbjellë nga një njeri duar-artë që ka jetuar aty gjysmë shekulli më parë. Edhe sot këto toka kanë zot, edhe pse në Tiranë qeverive ju pëlqen të mendojë ndryshe.
Udhërrëfyesi na tregon një shkëmb të përthyer që dikur ka shërbyer si mbrojtës dhe strehëz për barinjtë që i zinin suferinat famëkeqe të dimrave detarë. Fshehur mes lisave dhe shkëmbinjve është edhe një shpellë e frikshme, që nuk dallohet fare me syrin e lirë. Gojëdhënat e zonës thonë se duhet të flasësh me zë të lartë para se të futesh në shpellë, përndryshe ajo zemërohet e unë nuk e di c’të bën në kësi rastesh, se nuk e kam provuar.
Brenda saj duken shenjat e qarta të prerjes së stalamineve. I kanë shitur më vonë si statuja natyore që pikave të ujit iu janë dashur qindra vjet t’i gdhendin në atë formë të çuditshme dhe po aq të mrekullueshme.
Udhërrëfyesi na tregon edhe disa kthina të vogla e padukshme të shpellës, ku banorët e shekullit të kaluar kanë ruajtur prodhimet e tyre të qumështit. Dhe vërtet, teksa dielli i mesditës kishte filluar të përvëlonte edhe këtë anë të gadishullit, brenda shpellës m’u desh të vishja bluzën time rezervë.
Në kthim nuk ma hëngri dot syri të përpjetën. E pasi i humba të gjitha shanset që edhe ndonjë nga gurët që gjuaja unë të binte mbi blunë e patrazuar të Jonit vetëm 10 metra më tutje, vendosëm që për në kthim në përshkonim rrugën e ushtarëve. Kjo është rrugë e re. Ka vetëm 60 vjet që është hapur. Në fakt nuk është rrugë. Janë thjesht harca e gurë me majë të shkelur më shpesh se të tjerët kur partia udhëzonte një patrullë të nisej nga komanda e Brisanit në Karaburun e tjetra të nisej nga gjiri i Gramës afër Dhërmiut; të bënin secila palë nga tetë orë rrugë në këmbë në shi, borë, diell e suferinë; të siguronin njëri-tjetrin se asnjë armik e asnjë diversant nuk e kërcënonte këtë anë të harruar të malit, edhe ne bashkë me Partinë të flinim të qetë.
Përbri majës së parë të ngjitur, në këmbët e saj duket Kisha e Marmiroit, mbi një kodrinë, rrethuar nga gropa të mëdha plot ujë e zhuka. Është e vetmja ndërtesë që i ka mbijetuar mbytjes së Orikut të vjetër.
Pas dy gllënjkave çaj të ftohtë, kur ora shënon akoma 06.00 ( e në këtë orë do isha në gjumë për kokërr të qejfit në Tiranë), rifillon ngjitja. Në Dushk pjerrësia bie disi. Frymëmarrja rregullohet e sytë kanë kohë të vështrojnë bazën e Pashalimanit që fshihet pas çdo maje të kapërcyer. Vija ndarëse midis kënetës dhe detit duket akoma po aq qartë sa terreni që këneta ka filluar të zaptojë qëkurse pompat dhe kanalet kulluese nuk funksionojnë më në luginë.
Ana e dukshme e Karaburunit, faqja që sheh nga brenda gjirit të Vlorës, është shumë e zhveshur. Në Lical kalojmë pyllin e vetëm të faqes, që përshkohet për pak minuta. Rruga është shumë e ngushtë. Duket që ka kohë të gjatë pa u shkelur edhe nga banorët e zonave përreth.
Teksa dielli është ngjitur goxha mbi Akrokrenaunet përballë, në kahun tjetër të gjirit, ulemi të bëjmë pushimin e parë ushqimor. (në Tiranë do isha akoma në gjumë si fundjavë që është, ose maksimumi do isha duke pirë kafen e mëngjesit). Përveç çajit, dalin edhe shishet bosh që i drejtojmë tek rezervuari i vogël në shteg të Lekgjinit. Tashmë ndodhemi gati 800 metra mbi nivelin e detit. Nuk ka se si te ketë ujë në këtë majë mali buzë detit. I gjithi është 800 metra poshtë. Por, i miri gjyshi im e ka ndërtuar që në 1940-ën këtë pus. Ka vendosur edhe sitë e filtra dhe uji i shiut grumbullohet e kullon aty.
Dikur ishte i vetmi burim uji për banorët e paktë.
Kjo është maja e dukshme nga Vlora. Përballë saj duket tashmë Orikumi dhe Vlora bashkë. 360 gradë kthim vetëm i kokës, dhe në kahun tjetër shfaqet madhështor, i errët, i frikshëm, i bukur, i thellë dhe sundues deti Jon.
Nëse ngjitja për në majë m’u duk e pjerrët dhe e lodhshme, zbritja për në kahun tjetër shfaqej më sfiduese dhe jomiqësore nga ç’e mbaja mend. Pjerrësia është thikë. Kjo anë e fshehtë e Karaburunit, që nuk shihet dot po s’i shkove pas me anije ose po nuk vjen ta vizitosh në këmbë siç po bëja vetë, nuk është aq e zhveshur sa ana që duket nga gjiri i Vlorës. Përkundrazi. Valanidhet dhe lisat janë më të shumtë. Vende-vende sheh edhe dardhë të shartuara e fiq të mbjellë nga një njeri duar-artë që ka jetuar aty gjysmë shekulli më parë. Edhe sot këto toka kanë zot, edhe pse në Tiranë qeverive ju pëlqen të mendojë ndryshe.
Udhërrëfyesi na tregon një shkëmb të përthyer që dikur ka shërbyer si mbrojtës dhe strehëz për barinjtë që i zinin suferinat famëkeqe të dimrave detarë. Fshehur mes lisave dhe shkëmbinjve është edhe një shpellë e frikshme, që nuk dallohet fare me syrin e lirë. Gojëdhënat e zonës thonë se duhet të flasësh me zë të lartë para se të futesh në shpellë, përndryshe ajo zemërohet e unë nuk e di c’të bën në kësi rastesh, se nuk e kam provuar.
Brenda saj duken shenjat e qarta të prerjes së stalamineve. I kanë shitur më vonë si statuja natyore që pikave të ujit iu janë dashur qindra vjet t’i gdhendin në atë formë të çuditshme dhe po aq të mrekullueshme.
Udhërrëfyesi na tregon edhe disa kthina të vogla e padukshme të shpellës, ku banorët e shekullit të kaluar kanë ruajtur prodhimet e tyre të qumështit. Dhe vërtet, teksa dielli i mesditës kishte filluar të përvëlonte edhe këtë anë të gadishullit, brenda shpellës m’u desh të vishja bluzën time rezervë.
Në kthim nuk ma hëngri dot syri të përpjetën. E pasi i humba të gjitha shanset që edhe ndonjë nga gurët që gjuaja unë të binte mbi blunë e patrazuar të Jonit vetëm 10 metra më tutje, vendosëm që për në kthim në përshkonim rrugën e ushtarëve. Kjo është rrugë e re. Ka vetëm 60 vjet që është hapur. Në fakt nuk është rrugë. Janë thjesht harca e gurë me majë të shkelur më shpesh se të tjerët kur partia udhëzonte një patrullë të nisej nga komanda e Brisanit në Karaburun e tjetra të nisej nga gjiri i Gramës afër Dhërmiut; të bënin secila palë nga tetë orë rrugë në këmbë në shi, borë, diell e suferinë; të siguronin njëri-tjetrin se asnjë armik e asnjë diversant nuk e kërcënonte këtë anë të harruar të malit, edhe ne bashkë me Partinë të flinim të qetë.
Që nga shpella e Dukgjonit e deri tek gjiri i mrekullueshëm i Brisanit rruga është buzë detit. E shtruar për të kaluar makinat e ushtrisë që kanë sjellë betonin për të ndërtuar brezaret me bunkerë. Poshtë tyre, Joni është thellësisht blu...dhe bregu i tij kërcënues. I thepisur, me gurë me maja të mprehta, me një mol të shkatërruar nga dallgët e dimrit, poshtë një pike studim-vrojtimi që në 40 vjet nuk gjurmoi dot asnjë mizë.
Thellësia në breg është direkt tek 10 metrat. Thellësi mashtruese. Dy ushtarë janë mbytur në këtë blu-jeshil të paqtë, duke kujtuar se bregu i detit është gjithandej i njëjtë, edhe nëse nuk di mirë not.
Tek shkelim me këmbët përdredhur mbi degët që pengojnë rrugën e patrazuar prej vitesh, shohim edhe bunkerët e pafund, të fshehur shkëmbinjve e të maskuar pas drurëve. Tonelata të tëra me beton....mbi një ballkon të lartë e të pangjitshëm mbi det.
Bregu i thepisur krijon valëzime të tëra gjinjsh të vegjël e të mrekullueshëm shkëmborë. Por asnjëri nuk është aq i bukur, i butë, i kapshëm dhe miqësor sa gjiri i Brisanit. Sipër tij, ngrehinat e ish bazës ushtarake. Provë e gjallë e meritës për Shqipërinë në NATO.
Shkallët shkëmbore që të cojnë në det janë vërtet të larta. Por vetëm në disa sekonda gjendesh në rërën e hollë e të pashkelur. Uji është kristal. Dielli përballë. Gjiri i rrethuar gjithë naze nga të tre anët e tjera. Temperatura është vetëm 21 gradë. Data 9 Maj. Por nuk ka asnjë arsye të frenojë tundimin e ftesës që të bën ky det.
Uji pret brisk, por ëmbël. Dëgjohet vetëm zhurma e lehtë e valëve dhe fëshfërima e lisave mbi shkëmbinjtë vetëm pak metra larg rërës.
Kjo paqe e rreme nuk i përket askujt. Gjumi i Jonit zgjat vetëm pak muaj këtu. E gjatë tyre askush nuk bën 6 orë rrugë në këmbë për të ardhur nga Pashalimani. Nuk është as e lejuar. Prandaj është kaq ëmbël.
Pas rrezeve të hershme e të vona verore e pranverore, ngre sytë për në majën që duhej ngjitur sërish. I ramë nga ky krah si më pak i pjerrët....
....dhe pasi kam ringjitur atë majë në përfundim të 12 orëve rrugëtim, gjithë thirrjet për ndryshim më duken pupla që i merr lehtë me vete flladi i lehtë që fryn në gropa të Rodostanit.
Nuk e di pse quhet gropë ai vend. Realisht është një fushë e madhe dhe e vërtetë në majë të Karaburunit. Grumbull në mes të tij janë muret e një shtëpie të nisur atëherë kur partia filloi të grumbullojë njerëzit dhe bagëtitë në zona të kalueshme. Po ashtu, edhe një varg lisash e blindash të ngulur për vreshtin e për kosheret e shumta të bletëve që nuk u lanë rehat.
Kur dielli po fshihej pas Karaburunit, unë shkela mbi barin e njomë e të shpeshtë nga shirat e shumtë të këtij dimri të gjatë. Përtej kanalit të mbushur me ujë kënete të rizgjuar, më priste makina. Për të më çuar në zemrën e Europës, në Tiranë.
Pas tre ditësh që thish pa pushim gjithë pluhurin që lëshojnë maune, kamiona, karroca, njerëz, pallate, qendra tregtare, ndërtime, makina, rrugë, politikanë, mushka e gomerë me nga dy e me nga katër këmbë, akoma muskujt më dhembin e janë në gjendje të përballojnë frymë-shkëmbimin e tjetërsuar pas rrugëtimit 12 orësh në Karaburun.
Jo më kot ana tjetër e tij është e padukshme për çdo sy.
Tek shkelim me këmbët përdredhur mbi degët që pengojnë rrugën e patrazuar prej vitesh, shohim edhe bunkerët e pafund, të fshehur shkëmbinjve e të maskuar pas drurëve. Tonelata të tëra me beton....mbi një ballkon të lartë e të pangjitshëm mbi det.
Bregu i thepisur krijon valëzime të tëra gjinjsh të vegjël e të mrekullueshëm shkëmborë. Por asnjëri nuk është aq i bukur, i butë, i kapshëm dhe miqësor sa gjiri i Brisanit. Sipër tij, ngrehinat e ish bazës ushtarake. Provë e gjallë e meritës për Shqipërinë në NATO.
Shkallët shkëmbore që të cojnë në det janë vërtet të larta. Por vetëm në disa sekonda gjendesh në rërën e hollë e të pashkelur. Uji është kristal. Dielli përballë. Gjiri i rrethuar gjithë naze nga të tre anët e tjera. Temperatura është vetëm 21 gradë. Data 9 Maj. Por nuk ka asnjë arsye të frenojë tundimin e ftesës që të bën ky det.
Uji pret brisk, por ëmbël. Dëgjohet vetëm zhurma e lehtë e valëve dhe fëshfërima e lisave mbi shkëmbinjtë vetëm pak metra larg rërës.
Kjo paqe e rreme nuk i përket askujt. Gjumi i Jonit zgjat vetëm pak muaj këtu. E gjatë tyre askush nuk bën 6 orë rrugë në këmbë për të ardhur nga Pashalimani. Nuk është as e lejuar. Prandaj është kaq ëmbël.
Pas rrezeve të hershme e të vona verore e pranverore, ngre sytë për në majën që duhej ngjitur sërish. I ramë nga ky krah si më pak i pjerrët....
....dhe pasi kam ringjitur atë majë në përfundim të 12 orëve rrugëtim, gjithë thirrjet për ndryshim më duken pupla që i merr lehtë me vete flladi i lehtë që fryn në gropa të Rodostanit.
Nuk e di pse quhet gropë ai vend. Realisht është një fushë e madhe dhe e vërtetë në majë të Karaburunit. Grumbull në mes të tij janë muret e një shtëpie të nisur atëherë kur partia filloi të grumbullojë njerëzit dhe bagëtitë në zona të kalueshme. Po ashtu, edhe një varg lisash e blindash të ngulur për vreshtin e për kosheret e shumta të bletëve që nuk u lanë rehat.
Kur dielli po fshihej pas Karaburunit, unë shkela mbi barin e njomë e të shpeshtë nga shirat e shumtë të këtij dimri të gjatë. Përtej kanalit të mbushur me ujë kënete të rizgjuar, më priste makina. Për të më çuar në zemrën e Europës, në Tiranë.
Pas tre ditësh që thish pa pushim gjithë pluhurin që lëshojnë maune, kamiona, karroca, njerëz, pallate, qendra tregtare, ndërtime, makina, rrugë, politikanë, mushka e gomerë me nga dy e me nga katër këmbë, akoma muskujt më dhembin e janë në gjendje të përballojnë frymë-shkëmbimin e tjetërsuar pas rrugëtimit 12 orësh në Karaburun.
Jo më kot ana tjetër e tij është e padukshme për çdo sy.
22.4.09
Pranvera e vonë, coxiella dhe unë
- I think I shall call the admission centre. I am not pleased at all with your paroxysmal breath and INR level…
Dr. Burn e fshehte shqetësimin pas buzëqeshjes së instaluar të politesës. Ishte hera e dytë që ndjeja mashtrimin e qetësisë së saj. Përse të rezistoja? Ishte edhe e shtunë…Ditari im kishte vetëm një takim në orën 4.00 p.m. Shyqyr që nuk ishte për punë.
Salla e pritjes vazhdonte të ishte plot, me nëna që shoqërojnë sylodhur fëmijët, gra që shfletojnë pa vëmendje numrat e vjetër të “Closer” dhe “Hello”, apo me pak meshkuj që nuk dinë si të rehatohen. Këtë radhë ulem në sallën e para-shtrimit.
Ambulanca vjen para se unë të zë vend në karrige. Më ulin në ndenjësen e tyre me rrota, edhe pse unë mund të eci shumë mirë vetë. Si gjithmonë.
Ende pa u rehatuar me aparatin e matjes së tensionit dhe rregullimin e shtratit provizor, përfundoj në dhomën e parë të lirë të A&E, ku pas perdeve dëgjohen rënkimet e atyre që kanë më shumë urgjencë. Unë ndjehem mirë. Ndjehem shumë mirë.
Por Dr. Kiely ka dëshirë ta vërtetojë këtë edhe përtej konfirmimeve të mia. E sapo shiringa e tij e madhe depërton mes brinjëve të mia, ai nuk e merr më mundimin të mbajë statike buzëqeshjen e instaluar.
“CT pulmonary angiogram on C floor. Room 2 immediately. Repeat X-ray on the way. Clear team 2 of current courses. Full blood test and INR level immediately…”
Mbi kokë lexoj emrin Jennifer dhe shoh sytë e infermieres të hapur pak më shumë se c’duhet…..
….Në përmendje e pashë veten me age të ngulua në të dy parakrahët dhe në kurrizin e të dyja duarve. Një tub dilte nga ana e majtë e mushkërive të mia dhe përfundonte në një enë me masë të turbullt.
“Hey, look who’s waking up. Hello lovy. How are you feeling?”
…He!
“What’s this doing on me?”
“Oh, let me show you. It’s about time to...here, let me open this. Your lung was being a bit naughty lately.”
Gjithmonë duke buzëqeshur, ndihmës-mjeku i ri hapi një rubinet të vogël vendosur shumë afër brinjëve. Mushkëria gurgullonte, kurse masa në tub filloi të lëvizë sërish.
Nuk po i njihja duart e mia. As nuk po e hiqja dot vështrimin prej tyre. Duhet ta kem përqendruar shumë vëmendjen tek to, sepse filluan të më merreshin mendtë. Balli po më digjte.
“Martin, get the thermometer here immediatly, please.”
Biiip, në veshin tim. Mjeku s’lëvizi asnjë muskul. Biip, edhe në veshin tjetër.
“Ok, I think Louise shall come and have a look”
“Hello darling. You’re awake. How nice is that?! I’m gonna take some blood sample from your lovely arms now. Is that ok with you?”
“Sure Luoise, why not? They’re full of glimmers anyway”
7 tubeta të vegjël me gjak.
Kështu vazhdoi çdo katër orë, pastaj çdo mëngjes, pastaj çdo herë që temperatura tregohej kapricoze.
Steph erdhi të më vizitojë që ditën e dytë pas përmendjes. U ndjeva më e pafuqishme se kurrë. Asnjëherë nuk më kishte parë ulur, jo më shtrirë, lidhur pas krevatit apo të qëndroja në një vend më shumë se një minutë.
“You shouldn’t come, Steph. You’re only supposed to see me lively and energetic“.
“Will you shut up for once?” – m’u “kërcënua” duke iu bërë vend luleve që solli në emër të kolegëve. Në katër vjet pune me të, nuk lindi nevoja të më tregonte dhëmbët e shefes; po as unë s’u binda kurrë lehtë si vartëse. Prandaj s’doja të më shihte të nënshtruar nën ca tuba e fije.
Një mëngjes, kraharori po gulçonte e frymëmarrja nuk ngrihej dot deri në kafaz. Pulsantit të kuq iu përgjigj akoma pa mbaruar shtypjen sister Jones. E doja shumë, sepse e linte time ‘më të më vizitonte edhe jashtë orarit strikt për familjarët.
“Gosh, you’re pale. What have you been doing with that baton?”
“Oh, is just giving me power sensation. I feel possessive quavering in the air. It’s Barbaras’ ”
Barbara ishte pacientja e dhomës ngjitur. Ishte bërë me kohë për të dalë nga spitali, por priste transferimin në një rezidencë publike, sepse sapo ishte ndarë nga i shoqi, e s’donte të kthehej në shtëpi me të. E hoqi aty unazën që mbante në gisht prej 60 vjetësh, thjesht sepse tashmë ulok, ai nuk kishte ardhur ta vizitonte në spital. Tek dhoma ime vinte me bastunin e saj. Atë mëngjes e mora ta shoh nga afër. Bota sikur u çlirua bashkë me mua kur fillova ta tund e rrotulloj në ajër atë shkop. M’u duk arritja më e madhe e gjithë asaj kohe. Më në fund, po bëja diçka lëmsh, edhe pse ishte thjesht një masë ajri që trazohej nga shkopi i Barbarës në dorën time.
Por me sa duket, akoma nuk isha gati të përballoja gjithë atë zell e fuqi të fituar nga një shkop.
“Will you ever take me seriously? You must rest. Do you know what “rest” means”? Rest!”
“Yes, YOU take a rest sister Jones…once you’ve given me that stupid injection you got in your hand.”
Duhet të ketë qenë dozë e fortë, sepse ende me shkopin e Barbarës në dorë, pashë përballë, në masën e ajrit që lëvizte, veten time, të gjatë, të hollë, me flokë të lidhur e me fustan blu mbrëmjeje. I was looking damn good!
Në CT scanin e dytë i humba ndjenjat sërish. Përtej dhomës së izolimit më dukej se shihja një dyzinë personazhesh me syze e me hije të rëndë, të përqendruar në pamjet që reflektonin venat e mia të ënjtura brenda sekondës.
Në dalje, një mjeke që nuk më kishte parë më parë, u ngarkua të më komunikonte diagnozën e re. Paketën e saj. Unë në barelën lëvizëse, ajo e ftohtë akull sipër kokës sime:
“I’m very sorry darling, but there is a clear evidence of a pulmonary embolus. We think you have a blood clot in your lungs, and it’s still there.
Plus, scan shows serology positive for coxiella burnetti, Q fever, complicated pneumonia effusion, left lower lobe pneumonia; now you have abnormal liver function due to sepsis, antibiotics and the Q fever, and we shall immediately stop giving you clindamycin, but we’re also running out of antibiotic alternatives, because you’re developing fast allergy to all of them…”
Hm…nice speech. Trompozë në mushkëri, virus me emër tërheqës, coxiella, që po ma bën kraharorin lëmsh, masë e komplikuar pneumonie, mëlçia po mërzitet nga bombardimi me ilaçe, edhe klindamicina po dorëzohet, njëlloj si Klaritomicina apo doksicilina ditët e shkuara. Hiç nuk i kam qejf këto. Po me frymë përse nuk po mbushem dot? Trompozë? Ah, po. Rachel pati trompozë një ditë para krishtlindjeve të kaluara. Kërkoi të ikte nga zyra në orën 14.00. Askush nga ne nuk ikën kurrë para orës 17.15. Po i dhembte pak kraharori. Nuk i festoi dot kurrë më krishtlindjet.
Coxiella? Hm, sado tunduese të jesh, duhet të dalësh nga trupi im. Ndenja pak si gjatë në këtë pavion. I got so much to do…besides…I really think I shall go back. Home. Kemi zgjedhje, miq, familje, punë, një jetë të tërë për të bërë”.
Kur Dr. Kielly me ekipin e tij erdhi të më vizitonte pas ndërhyrjes, kërkova të më vinin në një dhomë me Barbarën. Dhomë dyshe nuk kishte, kështu që përfunduam me Lillyn dhe Matilden. Porosita të gjithë setin e “Friends” dhe “Everybody loves Raymond”. Në radio Terry Wogan. Në dorë, shkopi i Barbarës. Goja mezi priste orën 11.00 p.m, kur drita fikej me sugjerim. Vetëm atëherë pushonin fjalët, e qeshura, këngët e imituara e gjallëria e dhomës. E qeshura shëtiste sa nga njëri shtrat në tjetrin, duke bërë kuriozë gjithë stafin e infermiereve që i kishim përbri.
Kurse sytë vazhdonin të shijonin edhe pas orës 11.00 “Strictly come dancing”. Duke parë, kërceja edhe vetë. Kërceja vërtet, sepse pas katër muajsh lidhjeje “për kokë” me spitalin, po i ktheja shpinën me këmbët e mia.
Dy muajt në vijim u shndërrova në outpatient shembullore. Coxiella po turfullonte nga inati, por për t’u izoluar u izolua. Mezi priste ditët me lagështirë.
Nuk e mendova se edhe në Tiranë do ta gjeja ushqyese lagështirën. Vizitën e parë që bëra në sanatorium u terrorizova nga dhoma e pashtruar e me llac ku më bënë grafinë. Edhe nga tre diagnoza të ndryshme që më dhanë tre mjekë. Edhe nga receta që u mbush pa më pyetur nëse ndonjë ilaç më bënte reaksion. Të gjithë ata që u shënuan në recetë, janë me vizë të kuqe në dosjen time mjekësore.
Kthimet në Londër zgjasin pak; aq sa Dr. Kiely apo ekipi i tij të masin ecurinë e të nënshkruajnë mjekimin. Zgjasin edhe sa të vizitoj sister Jonesin dhe infermieret e saj që s’u lodhën me zhurmën e “spring chicken”-it që iu mbiu në derë disa kohë më parë. (më quajtën kështu si pacienten më të re të pavionit).
Sot në mëngjes ra sërish shi në Tiranë. E ndjeva pa hapur dritaren, sepse kraharori filloi të gulçasë. Ok, s’kam kohë të merrem me coxiellën. Kohë fushate. Jemi edhe në Nato. Plus, kam shumë punë të marra përsipër. Prandaj, për t’i bërë qejfin coxiellës shkoj të bëj një grafi. “Kushton 10 mijë lekë. Pa faturë”.
Ok, po shkon edhe vonë për në punë. Jepi.
“Masa e pjesës së poshtme të së majtës është e paqartë”
“E di, s’është aty fare. Bymehja është trazuar?”
“Nuk arrij ta kuptoj dot. Nëse ke temperaturë,duhet të të mbjellim një kampion gjaku dhe një nga lëngu që shoh aty”.
“Hm, jo, s’ka gjë. Vetëm grafitë ju lutem. Me të tjerat merret Dr. Kiely”.
Nga ambientet gjithmonë në ndërtim të dispecerisë, postoj për të disatën herë grafitë. Doktori më përgjigjet shpejt. Këtë periudhë pak diklofenak e normalizon situatën. Për dreq, duhet të fle edhe disa ditë me shtatë jastëkë nën kokë. Ama në fund, gjithmonë coxiella zhduket me bisht në shalë, aty, tek cepi i poshtëm i mushkërisë së majtë, që e ka privatizuar qysh kur trompozës ia treguan vendin.
Sot më pihej edhe një gotë verë e bardhë. Do shkonte me shijen e Metronidazolit. Por e lashë plain, të papërzier fare, për një ditë tjetër.
Në ekran, kryeministri më tregon Shqipërinë që po ndryshon…kurse unë nuk di të heq dorë nga kjo dreq saktësie në dështimin për t’i parë gjërat me sytë e tij. Ose të të tjerëve.
Gabim që pranvera këtë vit po vjen gjithë përtesë. Shumë gabim.
Dr. Burn e fshehte shqetësimin pas buzëqeshjes së instaluar të politesës. Ishte hera e dytë që ndjeja mashtrimin e qetësisë së saj. Përse të rezistoja? Ishte edhe e shtunë…Ditari im kishte vetëm një takim në orën 4.00 p.m. Shyqyr që nuk ishte për punë.
Salla e pritjes vazhdonte të ishte plot, me nëna që shoqërojnë sylodhur fëmijët, gra që shfletojnë pa vëmendje numrat e vjetër të “Closer” dhe “Hello”, apo me pak meshkuj që nuk dinë si të rehatohen. Këtë radhë ulem në sallën e para-shtrimit.
Ambulanca vjen para se unë të zë vend në karrige. Më ulin në ndenjësen e tyre me rrota, edhe pse unë mund të eci shumë mirë vetë. Si gjithmonë.
Ende pa u rehatuar me aparatin e matjes së tensionit dhe rregullimin e shtratit provizor, përfundoj në dhomën e parë të lirë të A&E, ku pas perdeve dëgjohen rënkimet e atyre që kanë më shumë urgjencë. Unë ndjehem mirë. Ndjehem shumë mirë.
Por Dr. Kiely ka dëshirë ta vërtetojë këtë edhe përtej konfirmimeve të mia. E sapo shiringa e tij e madhe depërton mes brinjëve të mia, ai nuk e merr më mundimin të mbajë statike buzëqeshjen e instaluar.
“CT pulmonary angiogram on C floor. Room 2 immediately. Repeat X-ray on the way. Clear team 2 of current courses. Full blood test and INR level immediately…”
Mbi kokë lexoj emrin Jennifer dhe shoh sytë e infermieres të hapur pak më shumë se c’duhet…..
….Në përmendje e pashë veten me age të ngulua në të dy parakrahët dhe në kurrizin e të dyja duarve. Një tub dilte nga ana e majtë e mushkërive të mia dhe përfundonte në një enë me masë të turbullt.
“Hey, look who’s waking up. Hello lovy. How are you feeling?”
…He!
“What’s this doing on me?”
“Oh, let me show you. It’s about time to...here, let me open this. Your lung was being a bit naughty lately.”
Gjithmonë duke buzëqeshur, ndihmës-mjeku i ri hapi një rubinet të vogël vendosur shumë afër brinjëve. Mushkëria gurgullonte, kurse masa në tub filloi të lëvizë sërish.
Nuk po i njihja duart e mia. As nuk po e hiqja dot vështrimin prej tyre. Duhet ta kem përqendruar shumë vëmendjen tek to, sepse filluan të më merreshin mendtë. Balli po më digjte.
“Martin, get the thermometer here immediatly, please.”
Biiip, në veshin tim. Mjeku s’lëvizi asnjë muskul. Biip, edhe në veshin tjetër.
“Ok, I think Louise shall come and have a look”
“Hello darling. You’re awake. How nice is that?! I’m gonna take some blood sample from your lovely arms now. Is that ok with you?”
“Sure Luoise, why not? They’re full of glimmers anyway”
7 tubeta të vegjël me gjak.
Kështu vazhdoi çdo katër orë, pastaj çdo mëngjes, pastaj çdo herë që temperatura tregohej kapricoze.
Steph erdhi të më vizitojë që ditën e dytë pas përmendjes. U ndjeva më e pafuqishme se kurrë. Asnjëherë nuk më kishte parë ulur, jo më shtrirë, lidhur pas krevatit apo të qëndroja në një vend më shumë se një minutë.
“You shouldn’t come, Steph. You’re only supposed to see me lively and energetic“.
“Will you shut up for once?” – m’u “kërcënua” duke iu bërë vend luleve që solli në emër të kolegëve. Në katër vjet pune me të, nuk lindi nevoja të më tregonte dhëmbët e shefes; po as unë s’u binda kurrë lehtë si vartëse. Prandaj s’doja të më shihte të nënshtruar nën ca tuba e fije.
Një mëngjes, kraharori po gulçonte e frymëmarrja nuk ngrihej dot deri në kafaz. Pulsantit të kuq iu përgjigj akoma pa mbaruar shtypjen sister Jones. E doja shumë, sepse e linte time ‘më të më vizitonte edhe jashtë orarit strikt për familjarët.
“Gosh, you’re pale. What have you been doing with that baton?”
“Oh, is just giving me power sensation. I feel possessive quavering in the air. It’s Barbaras’ ”
Barbara ishte pacientja e dhomës ngjitur. Ishte bërë me kohë për të dalë nga spitali, por priste transferimin në një rezidencë publike, sepse sapo ishte ndarë nga i shoqi, e s’donte të kthehej në shtëpi me të. E hoqi aty unazën që mbante në gisht prej 60 vjetësh, thjesht sepse tashmë ulok, ai nuk kishte ardhur ta vizitonte në spital. Tek dhoma ime vinte me bastunin e saj. Atë mëngjes e mora ta shoh nga afër. Bota sikur u çlirua bashkë me mua kur fillova ta tund e rrotulloj në ajër atë shkop. M’u duk arritja më e madhe e gjithë asaj kohe. Më në fund, po bëja diçka lëmsh, edhe pse ishte thjesht një masë ajri që trazohej nga shkopi i Barbarës në dorën time.
Por me sa duket, akoma nuk isha gati të përballoja gjithë atë zell e fuqi të fituar nga një shkop.
“Will you ever take me seriously? You must rest. Do you know what “rest” means”? Rest!”
“Yes, YOU take a rest sister Jones…once you’ve given me that stupid injection you got in your hand.”
Duhet të ketë qenë dozë e fortë, sepse ende me shkopin e Barbarës në dorë, pashë përballë, në masën e ajrit që lëvizte, veten time, të gjatë, të hollë, me flokë të lidhur e me fustan blu mbrëmjeje. I was looking damn good!
Në CT scanin e dytë i humba ndjenjat sërish. Përtej dhomës së izolimit më dukej se shihja një dyzinë personazhesh me syze e me hije të rëndë, të përqendruar në pamjet që reflektonin venat e mia të ënjtura brenda sekondës.
Në dalje, një mjeke që nuk më kishte parë më parë, u ngarkua të më komunikonte diagnozën e re. Paketën e saj. Unë në barelën lëvizëse, ajo e ftohtë akull sipër kokës sime:
“I’m very sorry darling, but there is a clear evidence of a pulmonary embolus. We think you have a blood clot in your lungs, and it’s still there.
Plus, scan shows serology positive for coxiella burnetti, Q fever, complicated pneumonia effusion, left lower lobe pneumonia; now you have abnormal liver function due to sepsis, antibiotics and the Q fever, and we shall immediately stop giving you clindamycin, but we’re also running out of antibiotic alternatives, because you’re developing fast allergy to all of them…”
Hm…nice speech. Trompozë në mushkëri, virus me emër tërheqës, coxiella, që po ma bën kraharorin lëmsh, masë e komplikuar pneumonie, mëlçia po mërzitet nga bombardimi me ilaçe, edhe klindamicina po dorëzohet, njëlloj si Klaritomicina apo doksicilina ditët e shkuara. Hiç nuk i kam qejf këto. Po me frymë përse nuk po mbushem dot? Trompozë? Ah, po. Rachel pati trompozë një ditë para krishtlindjeve të kaluara. Kërkoi të ikte nga zyra në orën 14.00. Askush nga ne nuk ikën kurrë para orës 17.15. Po i dhembte pak kraharori. Nuk i festoi dot kurrë më krishtlindjet.
Coxiella? Hm, sado tunduese të jesh, duhet të dalësh nga trupi im. Ndenja pak si gjatë në këtë pavion. I got so much to do…besides…I really think I shall go back. Home. Kemi zgjedhje, miq, familje, punë, një jetë të tërë për të bërë”.
Kur Dr. Kielly me ekipin e tij erdhi të më vizitonte pas ndërhyrjes, kërkova të më vinin në një dhomë me Barbarën. Dhomë dyshe nuk kishte, kështu që përfunduam me Lillyn dhe Matilden. Porosita të gjithë setin e “Friends” dhe “Everybody loves Raymond”. Në radio Terry Wogan. Në dorë, shkopi i Barbarës. Goja mezi priste orën 11.00 p.m, kur drita fikej me sugjerim. Vetëm atëherë pushonin fjalët, e qeshura, këngët e imituara e gjallëria e dhomës. E qeshura shëtiste sa nga njëri shtrat në tjetrin, duke bërë kuriozë gjithë stafin e infermiereve që i kishim përbri.
Kurse sytë vazhdonin të shijonin edhe pas orës 11.00 “Strictly come dancing”. Duke parë, kërceja edhe vetë. Kërceja vërtet, sepse pas katër muajsh lidhjeje “për kokë” me spitalin, po i ktheja shpinën me këmbët e mia.
Dy muajt në vijim u shndërrova në outpatient shembullore. Coxiella po turfullonte nga inati, por për t’u izoluar u izolua. Mezi priste ditët me lagështirë.
Nuk e mendova se edhe në Tiranë do ta gjeja ushqyese lagështirën. Vizitën e parë që bëra në sanatorium u terrorizova nga dhoma e pashtruar e me llac ku më bënë grafinë. Edhe nga tre diagnoza të ndryshme që më dhanë tre mjekë. Edhe nga receta që u mbush pa më pyetur nëse ndonjë ilaç më bënte reaksion. Të gjithë ata që u shënuan në recetë, janë me vizë të kuqe në dosjen time mjekësore.
Kthimet në Londër zgjasin pak; aq sa Dr. Kiely apo ekipi i tij të masin ecurinë e të nënshkruajnë mjekimin. Zgjasin edhe sa të vizitoj sister Jonesin dhe infermieret e saj që s’u lodhën me zhurmën e “spring chicken”-it që iu mbiu në derë disa kohë më parë. (më quajtën kështu si pacienten më të re të pavionit).
Sot në mëngjes ra sërish shi në Tiranë. E ndjeva pa hapur dritaren, sepse kraharori filloi të gulçasë. Ok, s’kam kohë të merrem me coxiellën. Kohë fushate. Jemi edhe në Nato. Plus, kam shumë punë të marra përsipër. Prandaj, për t’i bërë qejfin coxiellës shkoj të bëj një grafi. “Kushton 10 mijë lekë. Pa faturë”.
Ok, po shkon edhe vonë për në punë. Jepi.
“Masa e pjesës së poshtme të së majtës është e paqartë”
“E di, s’është aty fare. Bymehja është trazuar?”
“Nuk arrij ta kuptoj dot. Nëse ke temperaturë,duhet të të mbjellim një kampion gjaku dhe një nga lëngu që shoh aty”.
“Hm, jo, s’ka gjë. Vetëm grafitë ju lutem. Me të tjerat merret Dr. Kiely”.
Nga ambientet gjithmonë në ndërtim të dispecerisë, postoj për të disatën herë grafitë. Doktori më përgjigjet shpejt. Këtë periudhë pak diklofenak e normalizon situatën. Për dreq, duhet të fle edhe disa ditë me shtatë jastëkë nën kokë. Ama në fund, gjithmonë coxiella zhduket me bisht në shalë, aty, tek cepi i poshtëm i mushkërisë së majtë, që e ka privatizuar qysh kur trompozës ia treguan vendin.
Sot më pihej edhe një gotë verë e bardhë. Do shkonte me shijen e Metronidazolit. Por e lashë plain, të papërzier fare, për një ditë tjetër.
Në ekran, kryeministri më tregon Shqipërinë që po ndryshon…kurse unë nuk di të heq dorë nga kjo dreq saktësie në dështimin për t’i parë gjërat me sytë e tij. Ose të të tjerëve.
Gabim që pranvera këtë vit po vjen gjithë përtesë. Shumë gabim.
18.4.09
Në emër të barazisë
Fffshtaaaaap
- Ca ke, ca ke, pse më qëllon kështu? Ti e di që e jotja jam.
- Qepe, qepe të thashë se ta plasa kokën për muri, po ule zërin....
.....................
Cohem vrik. Përplasem tek dritarja, po perden mezi e hap. Ajo është me flokë të fryrë, onde të krehura keq, e vrazhdë në fytyrë, e rënë në trup, me sytë përdhe, tek të 35-at.
Ai barkderr, me vështrim të egër, me zë të ndyrë, me dorën në portofol, rreth 40. I zgjat një 10 mijë leksh.
“S’e dua. Nuk dua lekë. Nuk dua. Ti e di që unë s’ta kthej fjalën. Si do e bëja unë?”
“Na, edhe ule zërin të thashë se të ngordha...”
Por lekët i futi sërish në portofolin e tij...
Celulari im thoshte 06.40. Mëngjesi akoma i varur.
Policia 129...apo 128...mos është 127? Pse dreqin s’është 999?
Poshtë dritares faqja e saj skuq gjak. Barku i fryrë dhe fytyra e ngërdheshur kërcënonë shumë rëndomtë. Pastaj një shkelm: “Zhduku, të mos të t’i shoh më sytë”.
Gjithcka në dy-tre minuta.
........
Në mbrëmje, për më shumë se dy orë, televizionet kombëtare flisnin për barazinë gjinore, kuotat në parlament, gratë në vendimmarrje, NATO-n dhe BE-në.
- Ca ke, ca ke, pse më qëllon kështu? Ti e di që e jotja jam.
- Qepe, qepe të thashë se ta plasa kokën për muri, po ule zërin....
.....................
Cohem vrik. Përplasem tek dritarja, po perden mezi e hap. Ajo është me flokë të fryrë, onde të krehura keq, e vrazhdë në fytyrë, e rënë në trup, me sytë përdhe, tek të 35-at.
Ai barkderr, me vështrim të egër, me zë të ndyrë, me dorën në portofol, rreth 40. I zgjat një 10 mijë leksh.
“S’e dua. Nuk dua lekë. Nuk dua. Ti e di që unë s’ta kthej fjalën. Si do e bëja unë?”
“Na, edhe ule zërin të thashë se të ngordha...”
Por lekët i futi sërish në portofolin e tij...
Celulari im thoshte 06.40. Mëngjesi akoma i varur.
Policia 129...apo 128...mos është 127? Pse dreqin s’është 999?
Poshtë dritares faqja e saj skuq gjak. Barku i fryrë dhe fytyra e ngërdheshur kërcënonë shumë rëndomtë. Pastaj një shkelm: “Zhduku, të mos të t’i shoh më sytë”.
Gjithcka në dy-tre minuta.
........
Në mbrëmje, për më shumë se dy orë, televizionet kombëtare flisnin për barazinë gjinore, kuotat në parlament, gratë në vendimmarrje, NATO-n dhe BE-në.
18.3.09
Po vijnë ata, të rinjtë fringo
Transkript i moderuar i një bisede super intelektuale, debati konstruktiv dhe shembullor të politikanëve të rinj në Shqipëri. Përfaqësohen me super dinjitet në emisionin Opinion nga: Ajola Xoxa, Juela Mecani, Gert Bogdani, Erisa Xhixho, Arbër G99 dhe një çupë nga Fatmir Mediu.
Titulli i poezisë: Bij idiotë të nënës, kë të qaj më parë.
Lexim të këndshëm
- Unë jam shumë e mirë, se gjyshja ime është nderi i kombit.
- Ti? Po ti moj Ajolë vure një shall të zi në 15 Mars e derdhe lot krokodili.
- Tamam, tamam, mirë e thua Juela, lotë krokodili. Se lot të vërtetë derdhëm vetëm ne, të rinjtë e LRI-së, që marrim shembull nga udhëheqësi unë shpirtëror, nga më i miri dhe më i ndershmi politikan sot në Shqipëri. Ja të ngrihem në këmbë ta dëgjoni të gjithë.
- Ulu moj ti, se s’më është ngritur asnjë njeri në këmbë në Opinion në 12 vite emision mua.
- S’dua të ulem Blendi. Se Ilir Meta është politikani më i mirë i këtij vendi. Dhe ne të rinjve duhet të na hapni dritën jeshile. Se këtu, e vetmja që po flet me mend në kokë e që po jep alternative zgjidhje jam UNE. Nuk e shikon?
- Avash moj Erisa, avash, se boll të dëgjuam. Po juve t’ju vijë turp që bëni protesta paralele, se ju kanë shteruar idetë.
- Mbylle moj gojën ti, që ke ardhur këtu për dashuriçka.
- Ju s’i keni sytë në ballë të shikoni arritjet e padiskutueshme të kësaj qeverie. Se presidentin cek e tha me gojën plot që Shqipëria meriton të aplikojë. Dhe zoti Sali Berisha është njeriu që mundësoi rritjen e mirëqenies për të gjithë shqiptarët.
- Cilët shqiptarë moj vajzë? Me kë flet ti moj zëdhënëse?
- Po ti kush je, përfaqësues i G69-ës a 99-ës si ia keni vënë emrin vetes?
- Arbër, Arbër lere. Të lutem. Po të lutem të thashë, lere se merrem unë me të. Unë si Ajolë, që kam punuar dy vjet në OKB, katër në KBO e gjashtë në OBKCSRP, që e kam gjyshen nderin e kombit, më vjen turp që të dëgjoj për nënën, djalin, motrën dhe gjyshen e të tjerëve. Po gjyshja ime ka qenë nderi i kombit. Me Gertin kemi qenë miq. Bashkë kemi qenë kur i ke thënë Ramës “ti je e ardhmja e këtij kombi”. Sot je deformuar. Kurse unë jam shumë e zgjuar. Hë, hë, hë, ca do më thuash?
- Po unë jam votuar e më kanë zgjedhur, ty s’të ka zgjedhur akoma njeri.
- Po unë jam shumë e zgjuar.
- Në fakt këtu më e zgjuara jam unë. Se LRI është forcë e madhe. Se ne meritojmë të marrim pushtetin.
- Me thënë të drejtën, Partia Republikane është më e mira. E treta në radhë që në krijimet e veta. Por shembulli i politikanit të vërtetë e të suksesshëm vjen vetëm nga udhëheqësi ynë. Shoku Fatmir Mediu ka tiparet e një politikani modern...
- Rri moj aty ti me gjithë Mediun e Gërdecit.
- Ministër i dështuar, e ashtu i ka zgjedhur edhe pasaradhësit. Ja, ne, pasardhësit e LSI-së jemi dinamikë, plot energji, dinamizëm e gjithë inteligjencë. Shikoni sa bukur po flas unë.
- Po boll fole moj Erisë, boll me gjithë LRI-në tënde. Tani, qeveria e zotit Berisha mbështet të gjithë të rinjtë, por ne jemi qeveria e ndryshimeve, qeveria e sukseseve, qeveria e NATOS, e BE-së.
- O znj. Mecani. Shkoni tregojuani fëmijëve këto përralla, se këtu nuk të beson kush.
- Arbri, Arbri, o Arbri, po lere, dëgjon tani. Sa interesant paske qenë. Lere se merrem unë më Juelën, të lutem. Se unë kam mbaruar jashtë. Dhe gjyshja ime është nderi i kombit. Dhe kryetari im është vizionar që shyqyr që e kemi. Por unë jam e edukuar jashtë. Dhe jam shumë e aftë profesionalisht. Unë jam juriste. Dhe jam shumë e aftë...dhe me Gertin kemi qenë miq.
- Po boll me këto miqësira se e morëm vesh. Ndonjë gjë tjetër të ka porositur kryetari të thuash?
- Unë jam shumë e zgjuar....
- Këtu më e zgjuar jam unë, se LRI është forcë e madhe....
- Avash moj avash, se e pamë LRI-në tënde dhe shallin e zi të Ajolës me lotë krokodili, që s’iu vjen turp që shfrytëzoni politikisht fatkeqësinë e tjetrit...
- Turp t’ju vijë juve, Juela, që manipuloni një komb
- Turpin mbaje për vete ti G69-sh...
- S’të foli njeri ty Gerti
- Dëgjomëni pak ore, se ne jemi e ardhmja e politikës dhe e këtij kombi
- Po pse të flasë vetëm Ajola? Unë flas më mirë!
- Pushoooni, se do mbyll emisionin.
- Unë dua të flas o Blendi, po ku të lë Arbri me Ajolën?
- Aman edhe ti Erisë se na kënaqe me këtë dinamizmin e LRI-së
- Ulu moj të thashë
- Nuk ulem dot, se ajo po flet kot më kot
- Qepe moj ti
- Po ku dini ju t’i shihni gjërat
- Ju keni zgjedhur politikën e mashtrimit, kurse ne atë të idealizmit
- Kush flet për idealizëm?
- Ti?
- Unë?
- Unë, unë, vetëm unë, unë, unë...edhe shefi im. Unë....
- oooooooooooooooooOOOOOOOOOOOO natën e mirë. Opinion kthehet nesër . Me të vjetrit!!!!!!
Titulli i poezisë: Bij idiotë të nënës, kë të qaj më parë.
Lexim të këndshëm
- Unë jam shumë e mirë, se gjyshja ime është nderi i kombit.
- Ti? Po ti moj Ajolë vure një shall të zi në 15 Mars e derdhe lot krokodili.
- Tamam, tamam, mirë e thua Juela, lotë krokodili. Se lot të vërtetë derdhëm vetëm ne, të rinjtë e LRI-së, që marrim shembull nga udhëheqësi unë shpirtëror, nga më i miri dhe më i ndershmi politikan sot në Shqipëri. Ja të ngrihem në këmbë ta dëgjoni të gjithë.
- Ulu moj ti, se s’më është ngritur asnjë njeri në këmbë në Opinion në 12 vite emision mua.
- S’dua të ulem Blendi. Se Ilir Meta është politikani më i mirë i këtij vendi. Dhe ne të rinjve duhet të na hapni dritën jeshile. Se këtu, e vetmja që po flet me mend në kokë e që po jep alternative zgjidhje jam UNE. Nuk e shikon?
- Avash moj Erisa, avash, se boll të dëgjuam. Po juve t’ju vijë turp që bëni protesta paralele, se ju kanë shteruar idetë.
- Mbylle moj gojën ti, që ke ardhur këtu për dashuriçka.
- Ju s’i keni sytë në ballë të shikoni arritjet e padiskutueshme të kësaj qeverie. Se presidentin cek e tha me gojën plot që Shqipëria meriton të aplikojë. Dhe zoti Sali Berisha është njeriu që mundësoi rritjen e mirëqenies për të gjithë shqiptarët.
- Cilët shqiptarë moj vajzë? Me kë flet ti moj zëdhënëse?
- Po ti kush je, përfaqësues i G69-ës a 99-ës si ia keni vënë emrin vetes?
- Arbër, Arbër lere. Të lutem. Po të lutem të thashë, lere se merrem unë me të. Unë si Ajolë, që kam punuar dy vjet në OKB, katër në KBO e gjashtë në OBKCSRP, që e kam gjyshen nderin e kombit, më vjen turp që të dëgjoj për nënën, djalin, motrën dhe gjyshen e të tjerëve. Po gjyshja ime ka qenë nderi i kombit. Me Gertin kemi qenë miq. Bashkë kemi qenë kur i ke thënë Ramës “ti je e ardhmja e këtij kombi”. Sot je deformuar. Kurse unë jam shumë e zgjuar. Hë, hë, hë, ca do më thuash?
- Po unë jam votuar e më kanë zgjedhur, ty s’të ka zgjedhur akoma njeri.
- Po unë jam shumë e zgjuar.
- Në fakt këtu më e zgjuara jam unë. Se LRI është forcë e madhe. Se ne meritojmë të marrim pushtetin.
- Me thënë të drejtën, Partia Republikane është më e mira. E treta në radhë që në krijimet e veta. Por shembulli i politikanit të vërtetë e të suksesshëm vjen vetëm nga udhëheqësi ynë. Shoku Fatmir Mediu ka tiparet e një politikani modern...
- Rri moj aty ti me gjithë Mediun e Gërdecit.
- Ministër i dështuar, e ashtu i ka zgjedhur edhe pasaradhësit. Ja, ne, pasardhësit e LSI-së jemi dinamikë, plot energji, dinamizëm e gjithë inteligjencë. Shikoni sa bukur po flas unë.
- Po boll fole moj Erisë, boll me gjithë LRI-në tënde. Tani, qeveria e zotit Berisha mbështet të gjithë të rinjtë, por ne jemi qeveria e ndryshimeve, qeveria e sukseseve, qeveria e NATOS, e BE-së.
- O znj. Mecani. Shkoni tregojuani fëmijëve këto përralla, se këtu nuk të beson kush.
- Arbri, Arbri, o Arbri, po lere, dëgjon tani. Sa interesant paske qenë. Lere se merrem unë më Juelën, të lutem. Se unë kam mbaruar jashtë. Dhe gjyshja ime është nderi i kombit. Dhe kryetari im është vizionar që shyqyr që e kemi. Por unë jam e edukuar jashtë. Dhe jam shumë e aftë profesionalisht. Unë jam juriste. Dhe jam shumë e aftë...dhe me Gertin kemi qenë miq.
- Po boll me këto miqësira se e morëm vesh. Ndonjë gjë tjetër të ka porositur kryetari të thuash?
- Unë jam shumë e zgjuar....
- Këtu më e zgjuar jam unë, se LRI është forcë e madhe....
- Avash moj avash, se e pamë LRI-në tënde dhe shallin e zi të Ajolës me lotë krokodili, që s’iu vjen turp që shfrytëzoni politikisht fatkeqësinë e tjetrit...
- Turp t’ju vijë juve, Juela, që manipuloni një komb
- Turpin mbaje për vete ti G69-sh...
- S’të foli njeri ty Gerti
- Dëgjomëni pak ore, se ne jemi e ardhmja e politikës dhe e këtij kombi
- Po pse të flasë vetëm Ajola? Unë flas më mirë!
- Pushoooni, se do mbyll emisionin.
- Unë dua të flas o Blendi, po ku të lë Arbri me Ajolën?
- Aman edhe ti Erisë se na kënaqe me këtë dinamizmin e LRI-së
- Ulu moj të thashë
- Nuk ulem dot, se ajo po flet kot më kot
- Qepe moj ti
- Po ku dini ju t’i shihni gjërat
- Ju keni zgjedhur politikën e mashtrimit, kurse ne atë të idealizmit
- Kush flet për idealizëm?
- Ti?
- Unë?
- Unë, unë, vetëm unë, unë, unë...edhe shefi im. Unë....
- oooooooooooooooooOOOOOOOOOOOO natën e mirë. Opinion kthehet nesër . Me të vjetrit!!!!!!
16.3.09
Një vonesë e vogël
E ka marrë shumë ngadalë ardhjen sivjet pranvera. Po me gjithë një prerje të hollë sot, e pakta erë që frynte në Dajt i ngjante më tepër flladit të vonuar e të penduar. Por edhe gjithë hezitim.
Rrezet vinin sot më të ngrohta sesa kalorioferi që ka orë të tëra që rri ndezur. Kafja shijoi më gjatë. Qetësia më thellë. Shpresën ta vret pak qartësia e saj, teksa ulur mbi ballkonet e shumta prej betoni që i kanë ndërtuar sipër, Tirana duket e zhytyr si përherë në tym.
Re pluhuri mistike. Po ajo të paktën duket, kurse thithësit e saj jo.
Tirana m’u duk e bukur nga larg. Por corba që vlon brenda saj ndjehej edhe pa u parë.
E ngadaltë edhe pranvera. Po mirë që u duk të paktën, me gjithë vonesën e saj të vogël.
Subscribe to:
Posts (Atom)